چپ فرانسه در میانهی شکافهای راهبردی خود
احزاب چپ فرانسه در پی استعفای لکورنو میان استیضاح مکرون و مطالبهی نخستوزیر چپگرا دچار شکاف عمیق راهبردی شدهاند.

در پی استعفای سباستین لکورنو، نخستوزیر فرانسه، و بحران سیاسی فزاینده در کاخ الیزه، احزاب چپگرای فرانسه بار دیگر بر سر مسیر آینده دچار اختلاف شدهاند. در حالی که حزب فرانسهی تسلیمناپذیر به رهبری ژان-لوک ملانشون خواستار تشکیل جبههای متحد برای پیشبرد طرح استیضاح امانوئل مکرون است، سوسیالیستها، کمونیستها و سبزها خواهان تعیین نخستوزیری از میان صفوف خود هستند و استیضاح را گزینهای خطرناک میدانند.
ملانشون که از ماهها پیش پایان زودهنگام دورهی مکرون و برگزاری انتخابات ریاستجمهوری زودرس را مطالبه میکند، پس از اعلام استعفای لکورنو تنها در دو ساعت با دعوتی ناگهانی، رهبران احزاب چپ را به گفتوگو دربارهی «تمام گزینههای ممکن» فراخواند. به باور او، کشور در بنبستی سیاسی قرار گرفته و باید «به مردم بازگشت». حزب او مدعی است که طرح استیضاح، با امضای بیش از صد نماینده از جناحهای چپ، از حمایت اکثریت ائتلاف سابق «جبههی نوین مردمی» برخوردار است.
با این حال، نشانهای از آشتی واقعی در اردوگاه چپ دیده نمیشود. روابط شخصی پرتنش میان ملانشون و رهبران دیگر احزاب، از جمله مارین توندلیه (رهبر سبزها)، اولیویه فور (دبیر اول حزب سوسیالیست) و فابین روسل (رهبر کمونیستها)، مانعی جدی برای احیای اتحاد سابق است. حتی توندلیه، که پیشتر از وحدت چپ دفاع میکرد، گفته است «زخمهای کلمات و رفتارهای اخیر هنوز تازهاند».
در پشت صحنه، مذاکرات دوجانبهای میان نمایندگان فرانسهی تسلیمناپذیر با اکولوژیستها و کمونیستها در جریان است، اما حزب سوسیالیست حاضر به مشارکت در گفتوگو با ملانشون نشده است. یکی از اعضای این حزب به صراحت گفت: «دیگر خبری از جبههی نوین مردمی ۲ نخواهد بود.»
در مقابل، سوسیالیستها، سبزها و کمونیستها در بیانیهای مشترک سه گزینهی پیش روی مکرون را چنین برشمردهاند: استعفا، انحلال مجلس، یا انتصاب نخستوزیری از جناح چپ و اکولوژیستها. آنان با تأکید بر ضرورت احترام به اصول دموکراتیک، خواستار تشکیل دولتی چپگرا و باز به روی مصالحه شدهاند؛ دولتی که متعهد باشد از مادهی ۴۹.۳ قانون اساسی (ابزار تحمیل قانون بدون رأیگیری در مجلس) استفاده نکند.
چپگرایان در برنامهی پیشنهادی خود خواستار بازنگری در اصلاحات بازنشستگی، افزایش مالیات بر ثروتمندان بزرگ، افزایش قدرت خرید مردم و تسریع گذار زیستمحیطی هستند. در همین راستا، فابین روسل پیشنهاد داده است که دولت آینده صندوقی ۱۰۰ میلیارد یورویی برای سرمایهگذاری، اشتغال و آموزش ایجاد کند و حقوق کارگران و بازنشستگان را فوراً ۱۰۰ یورو افزایش دهد.
با این حال، مسیر وحدت چپ پرسنگلاختر از همیشه است. طرح استیضاح ملانشون اگرچه بازتاب گستردهای در رسانهها یافته، اما در واقع، شکافهای دیرینه میان احزاب چپ را بیش از پیش نمایان کرده است. در حالی که بحران مشروعیت مکرون فرصت بینظیری برای چپ فراهم آورده، اختلافات درونی آن ممکن است این فرصت را به تهدیدی تازه بدل کند.
به نظر میرسد چپ فرانسه در حالی در آستانهی یک نقطهی عطف تاریخی قرار گرفته که میان میل به قدرت و وسوسهی اعتراض دائمی سرگردان است؛ و اگر نتواند در برابر مکرون و راست افراطی چهرهای منسجم ارائه دهد، خطر حذف دوباره از صحنهی قدرت بیش از هر زمان دیگری در کمین اوست.