دفاع مکرون از چند جانبه گرایی در مجمع عمومی سازمان ملل
سخنرانی امانوئل مکرون در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد تلاشی بود برای بازتعریف جایگاه فرانسه در نظم جهانی و دفاع از چندجانبه‌گرایی. او با هشدار نسبت به سلطه‌ی منطق «قانون زور»، بر لزوم تقویت نهادهای بین‌المللی و پایبندی به عدالت جهانی تأکید کرد. مکرون بحران اوکراین، فاجعه‌ی غزه، وضعیت لبنان و ایران، و همچنین تغییرات اقلیمی و رقابت تسلیحاتی را به هم گره زد و همه را بخشی از یک چالش مشترک جهانی دانست. پیام اصلی او این بود که تنها از راه همکاری، اجرای حقوق بین‌الملل و بازسازی اعتماد به سازمان ملل می‌توان آینده‌ای امن‌تر و عادلانه‌تر برای بشریت ساخت.
سخنرانی امانوئل مکرون در هشتادمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد را می‌توان بازتابی از نگاه فرانسه به نظم جهانی در شرایط پرآشوب کنونی دانست. او در این نطق تلاش کرد تا هم تصویری واقع‌بینانه از بحران‌های جاری ارائه کند و هم بر آرمان‌هایی چون چندجانبه‌گرایی، عدالت و احترام به حقوق بین‌الملل تأکید نماید. مکرون سخنان خود را با مرور هشتاد سال فعالیت سازمان ملل آغاز کرد و یادآور شد که این نهاد، علیرغم کاستی‌ها، همچنان سنگ بنای اصلی صلح و همکاری بین‌المللی است. به باور او، نهادهای موجود را نباید کنار گذاشت بلکه باید مشروعیت و کارآمدی‌شان را تقویت کرد تا پاسخگوی چالش‌های جهان امروز باشند.
او در ادامه نسبت به خطر جایگزین شدن قانون زور به جای حقوق بین‌الملل هشدار داد و گفت اگر منطق «حق با قدرت است» حاکم شود، کل نظام بین‌المللی در معرض فروپاشی قرار خواهد گرفت. این پیام، به‌ویژه در پرتو جنگ اوکراین، معنایی روشن داشت. مکرون تجاوز روسیه به اوکراین را صرفاً بحران اروپا ندانست، بلکه مسئله‌ای جهانی توصیف کرد که با زیر پا گذاشتن مرزها و حاکمیت کشورها، اساس امنیت همه ملت‌ها را تهدید می‌کند. از همین رو، حمایت فرانسه از اوکراین نه تنها همبستگی با یک ملت مظلوم، بلکه دفاع از اصول بنیادی منشور ملل متحد است.
رئیس‌جمهور فرانسه سپس به خاورمیانه پرداخت و با اشاره به وضعیت فاجعه‌بار غزه، بر ضرورت دستیابی به راه‌حل دو دولت تأکید کرد؛ راه‌حلی که در آن اسرائیل و فلسطین هر دو در مرزهای امن و به رسمیت شناخته‌شده زندگی کنند. او آزادی گروگان‌ها، پایان حملات و تشکیل دولتی کارآمد و مشروع فلسطینی را تنها مسیر رسیدن به صلح دانست. در همین راستا، مکرون از لبنان نیز سخن گفت و مشکلات آن کشور را به حضور و نفوذ گروه‌های مسلح گره زد و وعده داد که فرانسه همچنان در بازسازی و حمایت از این کشور نقش ایفا خواهد کرد. همچنین درباره ایران هشدار داد که این کشور باید به مسیر صلح بازگردد وگرنه با پیامدهای جدی از جمله تحریم‌های سخت‌تر مواجه خواهد شد.
در بخش دیگری از سخنانش، مکرون به بحران‌های گسترده‌تر جهانی پرداخت و تغییرات اقلیمی، تحول دیجیتال و گسترش تسلیحات را چالش‌هایی دانست که ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند. او خواستار آن شد که کشورها این مسائل را جدا از هم نبینند، بلکه به‌طور یکپارچه و در قالب همکاری‌های چندجانبه به آنها پاسخ دهند. در نگاه او، مقابله با گرمایش زمین، حفظ کنترل بر فناوری‌های نو و جلوگیری از مسابقه تسلیحاتی همگی بخشی از یک پروژه‌ی مشترک جهانی برای بقا و امنیت بشریت است.
مکرون بارها بر این نکته تأکید کرد که سازمان ملل باید محور این همکاری‌ها باشد. او مخالف آن است که برخی کشورها با دامن زدن به تردیدها و بدبینی‌ها، اعتبار نهادهای بین‌المللی را تضعیف کنند تا قدرت‌طلبی خود را توجیه نمایند. در مقابل، وی خواستار بازسازی اعتماد به این نهادها، اجرای کامل تصمیمات دادگاه‌های بین‌المللی و پایان دادن به مصونیت کسانی شد که مرتکب جنایات جنگی و نقض حقوق بشر می‌شوند.
این سخنرانی را می‌توان تلاشی دانست برای ترسیم جایگاه فرانسه به‌عنوان یکی از صداهای اصلی مدافع نظم چندجانبه و حقوق بین‌الملل. مکرون کوشید نشان دهد که پاریس آماده است نه تنها در اروپا بلکه در خاورمیانه و دیگر نقاط حساس جهان نیز نقش‌آفرینی کند. در عین حال، پرسش اصلی اینجاست که آیا فرانسه و متحدانش قادر خواهند بود این مواضع را از سطح سخنرانی به عرصه عمل بیاورند یا خیر. شکاف میان آرمان و واقعیت، همواره یکی از نقدهای اصلی نسبت به چنین سخنرانی‌هایی بوده است.
با این حال، اهمیت سخنرانی مکرون در این است که تلاش کرد امید به چندجانبه‌گرایی را زنده نگه دارد و در زمانی که بسیاری از کشورها به سمت یکجانبه‌گرایی و سیاست قدرت حرکت می‌کنند، بار دیگر یادآوری کند که آینده‌ی بشریت تنها با همکاری و احترام متقابل ساخته می‌شود. این پیام، حتی اگر تحققش دشوار باشد، برای سازمانی که هشتاد سال پیش با همین هدف بنیان‌گذاری شد، همچنان حیاتی است.
