سبزها و چالش اتحادهای انتخاباتی در آستانهی شهرداریهای ۲۰۲۶
انتخابات شهرداری ۲۰۲۶ فرانسه آزمون بزرگی برای سبزهاست؛ میان حفظ دستاوردهای گذشته و مدیریت اتحادهای شکننده با احزاب چپ.

حزب «اکولوژیستها» که در انتخابات شهرداری ۲۰۲۰ فرانسه توانست با «موج سبز» غیرمنتظرهی خود شهرهای بزرگی چون لیون، بوردو، استراسبورگ، بزانسن و تور را به دست گیرد، اکنون در آستانهی انتخابات ۲۰۲۶ با پرسش مهمی روبهرو است: چگونه میتوان این دستاورد را تثبیت کرد و همزمان اتحادهای انتخاباتی در جناح چپ را حفظ نمود؟
در «روزهای تابستانی» حزب که از ۲۱ تا ۲۳ اوت در استراسبورگ برگزار شد، رهبران محلی و ملی اکولوژیستها همزمان به مرور دستاوردهای دورهی چهارساله و آمادهسازی کارزار تازه پرداختند. ژان بارسگیان، شهردار استراسبورگ، اقدامات مهمی چون حملونقل رایگان برای افراد زیر ۱۸ سال و بودجهریزی مبتنی بر ملاحظات جنسیتی را بهعنوان نمونههایی از «سیاستگذاری سبز در عمل» معرفی کرد. مارین توندلیه، دبیرکل حزب، نیز این تجربهها را نشانه «پیروزی در نبرد فرهنگی» دانست و گفت که سبزها موفق شدهاند دوچرخهسواری و فضای سبز شهری را به بخشی از زندگی روزمرهی فرانسویها بدل کنند.
حزب اکنون یک بستهی برنامهای شامل ۲۰۰ اقدام مشخص و طرحی برای پشتیبانی از نامزدها ارائه کرده است. بااینحال، همه میدانند که سرنوشت نهایی نه فقط در گرو برنامه، بلکه وابسته به چگونگی شکلگیری ائتلافهای چپ خواهد بود. به تعبیر توندلیه، «ما در لحظهای حساس از مذاکره هستیم؛ و این هیچگاه ساده نیست».
اصول کلی روشن است: در شهرهایی که شهردار چپگرا دوباره نامزد میشود، احزاب همپیمان پیشین باید فهرست مشترک در همان چارچوب ارائه دهند. این موضع از سوی پیر ژووه، معاون اول حزب سوسیالیست، نیز تأیید شده است. او گفته است: «جایی که شش سال مدیریت مشترک داشتهایم، طبیعی است که آن را ادامه دهیم.»
اما واقعیت میدانی بسیار پیچیدهتر است. در حزب اکولوژیست اصل «تمرکززدایی» حاکم است؛ به این معنا که رهبری ملی تنها نظر مشورتی میدهد و تصمیم نهایی در اختیار گروههای محلی است. همین موضوع به «ابهام» و تفاوتهای چشمگیر در شهرهای گوناگون انجامیده است.
در پاریس، دیوید بلیار، معاون سبز شهردار آن ئیدالگو، قصد دارد مستقل وارد رقابت شود؛ تصمیمی که او را رو در رو با فهرستهای دیگر چپ، از جمله فهرست امانوئل گرگوار (حزب سوسیالیست) و فهرست حزب «فرانسهی تسلیمناپذیر» قرار میدهد. بلیار استدلال میکند تغییر در رهبری سوسیالیستها این آزادی عمل را برایش فراهم کرده است، هرچند سوسیالیستها بیش از دو دهه است که پاریس را در اختیار دارند.
در لیل نیز، استفان بالی، نامزد سبزها که در سال ۲۰۲۰ نزدیک بود مارتین اوبری، شهردار سوسیالیست را شکست دهد، بار دیگر نامزد خواهد شد؛ حتی اگر اتحاد رسمی در شورای شهر پابرجا باشد. توندلیه این سنت را بخشی از تاریخ سیاسی لیل میداند و میگوید: «از آنجا که خطر شکست چپ در این شهر وجود ندارد، هر حزب میتواند مستقل وارد رقابت شود.»
این پراکندگی، به گفتهی برخی سوسیالیستها، با کارزار ملی برای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۷ که بر محور اتحاد چپ طراحی شده، تناقض دارد. ژووه هشدار داده است که تداوم این «خواستهای حزبی» میتواند با تلاش برای ایجاد نامزدی واحد در انتخابات ریاستجمهوری در تضاد باشد.
از سوی دیگر، برخی سبزها نیز سوسیالیستها را متهم میکنند که با معرفی فهرستهای رقیب علیه شهرداران سبز فعلی، روح همکاری را نقض میکنند. داوید کورمان، نمایندهی سبز پارلمان اروپا، یادآور شد که در شهرهایی چون بزانسن، تور و کولومب، سوسیالیستها قصد دارند رقیب فهرستهای سبز شوند. افزون بر این، در استراسبورگ، پواتیه و گرونوبل، جایی که سوسیالیستها در سال ۲۰۲۰ نیز از ائتلاف با سبزها سر باز زدند، شرایط بار دیگر تکرار خواهد شد. در استراسبورگ، ژان بارسگیان باید با کاترین تروتمان، وزیر پیشین دولت ژوسپن، روبهرو شود.
گمانهزنیهایی نیز دربارهی امکان اتحاد سبزها با «فرانسهی تسلیمناپذیر» علیه سوسیالیستها وجود دارد، بهویژه در شهرهایی چون مونپلیه. چنین ائتلافهایی میتواند توازن قدرت در چپ را بر هم بزند. بااینحال، در رن، روآن و نانت، هنوز امید به یافتن راهحلهای توافقی وجود دارد. در نانت حتی زمزمههایی شنیده میشود که خطر تشکیل فهرست مشترک سبزها و نافرمانها برطرف شده و راه برای ادامهی مدیریت سوسیالیستها هموارتر است.
بنابراین، انتخابات شهرداری ۲۰۲۶ برای سبزها تنها آزمونی برای تداوم موفقیتهای سال ۲۰۲۰ نیست؛ بلکه عرصهای است برای سنجش توانایی این حزب در مدیریت روابط پیچیده با سایر نیروهای چپ. اگر سبزها بتوانند ضمن حفظ هویت مستقل خود، اتحادهای محلی را تقویت کنند، جایگاهشان در صحنهی ملی و در مسیر انتخابات ۲۰۲۷ نیز تحکیم خواهد شد. اما اگر رقابتهای درونی بر همکاریها غلبه کند، خطر از دست رفتن فرصت تاریخی «موج سبز» وجود دارد.