اسرائیل مکرون و سازمان ملل متحد را به چالش می کشد
در پی اعلام طرح تازه اسرائیل برای گسترش شهرکسازیها در کرانه باختری و اظهارات چالشبرانگیز وزیر دفاع اسرائیل، روابط میان پاریس و تلآویو وارد مرحلهای تازه از تنش و اختلاف شده است. اقدامی که نه تنها نارضایتی رئیسجمهور فرانسه، امانوئل مکرون، را بههمراه داشته، بلکه به واکنش تند سازمان ملل نیز انجامیده است.

روز جمعه، اسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل، در اقدامی نمادین از محل یکی از شهرکهای سابقاً تخلیهشده در کرانه باختری بازدید کرد و در سخنانی تند اعلام کرد: «ما در اینجا دولت یهودی اسرائیل را خواهیم ساخت، حتی اگر مکرون و دوستانش دولت فلسطین را روی کاغذ به رسمیت بشناسند.» او افزود: «کاغذشان به زبالهدان تاریخ خواهد رفت.»
این اظهارات در حالی مطرح شد که تنها یک روز پیشتر، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، طرح توسعه شهرکسازیهای اسرائیل را بهشدت محکوم کرده و آن را “غیرقانونی و مانع صلح” خوانده بود.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، نیز در پاسخ به تحولات اخیر گفت: «بهرسمیت شناختن دولت فلسطین صرفاً یک مسئولیت اخلاقی نیست، بلکه ضرورتی سیاسی برای دستیابی به صلح پایدار در خاورمیانه است.» این موضع، که با حمایت بخشی از اتحادیه اروپا همراه است، قرار است محور سخنرانی مکرون در نشست آتی سازمان ملل در ۱۸ ژوئن باشد.
شهرکسازیهای اسرائیل در سرزمینهای اشغالی همواره یکی از چالشبرانگیزترین موضوعات در فرآیند صلح بودهاند. احیای شهرک «سا-نور» که در سال ۲۰۰۵ توسط دولت وقت اسرائیل تخلیه شده بود، اکنون بهعنوان اقدامی نمادین برای بازگشت به سیاستهای یکجانبهگرایانه ارزیابی میشود؛ اقدامی که میتواند بر تلاشهای بینالمللی برای تحقق راهحل دوکشوری سایه افکند.
آنچه امروز شاهد آن هستیم، صرفاً یک اختلاف دیپلماتیک نیست، بلکه بازتابی از شکاف عمیق در رویکرد به مسأله فلسطین و آینده منطقه است. در حالی که اسرائیل بر تثبیت کنترل خود بر کرانه باختری تأکید دارد، فرانسه و متحدانش در تلاشاند تا با رسمیتبخشی به دولت فلسطینی، فرصتی برای صلح ایجاد کنند. اما با تداوم این روند، بهنظر میرسد تقابل دیپلماتیک میان تلآویو و پاریس بهزودی وارد فاز شدیدتری خواهد شد.
تشدید تنش میان فرانسه و اسرائیل نهتنها روابط دوجانبه را دچار اختلال میکند، بلکه پیامدهایی برای نظم منطقهای نیز خواهد داشت. بازسازی شهرکهای تخلیهشده میتواند جرقهای برای دور جدیدی از درگیریها میان فلسطینیها و ارتش اسرائیل باشد. همچنین، ممکن است کشورهای بیشتری از اتحادیه اروپا مسیر فرانسه را دنبال کرده و بهرسمیت شناختن دولت فلسطینی را تسریع بخشند.
تحولات ماه مه ۲۰۲۵ در کرانه باختری و مواضع متقابل اسرائیل و فرانسه، بار دیگر بر پیچیدگی و حساسیت بحران خاورمیانه تأکید میکند. در حالی که اسرائیل در پی تثبیت حضور فیزیکی و کنترل سرزمینی است، فرانسه تلاش دارد با ابزار دیپلماسی و حقوق بینالملل، چشمانداز صلح را زنده نگه دارد. تقابل این دو رویکرد، نهتنها آینده روابط دوجانبه، بلکه مسیر مناقشه اسرائیل-فلسطین را نیز تحتتأثیر قرار خواهد داد.