ترامپ اروپا را به تعرفه‌های ۵۰ درصدی تهدید کرد
تهدید ترامپ به تعرفه‌های ۵۰ درصدی علیه اروپا بازارهای مالی را شوکه کرده و روند مذاکرات تجاری را به بن‌بست کشانده است.
در حالی‌که قرار بود جنگ تجاری میان آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا وارد یک دوره تنفس ۹۰ روزه شود، بازارهای مالی در اروپا و آمریکا روز جمعه با شوک جدیدی روبه‌رو شدند: دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، در پیامی در شبکه‌ی اجتماعی Truth Social تهدید کرد که از اول ژوئن تعرفه‌ی واردات کالاهای اروپایی را به ۵۰ درصد افزایش خواهد داد؛ تهدیدی که بی‌درنگ منجر به سقوط شاخص‌های بورس شد.
ترامپ پیش‌تر تعرفه‌ی واردات از چین را تا ۱۴۵ درصد افزایش داده بود، اما پس از توافقی جدید با پکن، این میزان به ۳۰ درصد کاهش یافت. با این حال، به نظر می‌رسد حالا اروپا جای چین را در اولویت‌های خصمانه‌ی ترامپ گرفته است. او اتحادیه‌ی اروپا را «بدتر از چین» خوانده و مدعی شده است که این بلوک اقتصادی «در اصل برای سوءاستفاده‌ی تجاری از آمریکا ایجاد شده است».
در هفته‌ی گذشته، برای نخستین‌بار دولت ترامپ به کمیسیون اروپا نامه‌ای رسمی فرستاد تا زمینه‌ی آغاز مذاکرات را فراهم کند. کمیسیون نیز با ارائه‌ی امتیازاتی در حوزه‌ی انرژی و پیشنهاد همکاری راهبردی در توسعه‌ی شبکه‌های 5G و 6G به آن پاسخ داد. افزون بر این، اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، پیشنهاد کاهش متقابل تعرفه‌ها بر کالاهای صنعتی به صفر را مطرح کرد، اما این پیشنهاد نیز بی‌پاسخ ماند.
این در حالی‌ست که مذاکرات میان دو طرف، با وجود دیدارهای مکرر، پیشرفت محسوسی نداشته است. ماروش شفچوویچ، کمیسر تجارت اتحادیه‌ی اروپا، قرار بود در همان روز جمعه با نماینده‌ی تجاری آمریکا، جیمیسون گریر، گفت‌وگو کند.
تهدیدات ترامپ در اروپا واکنش‌های تندی به‌دنبال داشت. وزیر امور خارجه آلمان، یوهان وادفول، تأکید کرد که چنین تعرفه‌هایی نه‌تنها هیچ سودی برای طرفین ندارد بلکه به اقتصاد هر دو سوی آتلانتیک لطمه می‌زند. در فرانسه نیز لوران سن-مارتن، وزیر تجارت خارجی، در توییتی نوشت: «تهدیدهای جدید کمکی به پیشبرد مذاکرات نمی‌کند. ما همچنان به کاهش تنش پایبندیم، اما برای واکنش نیز آماده‌ایم.»
ترامپ از اینکه اتحادیه‌ی اروپا حاضر به عقب‌نشینی از اصول خود در زمینه‌ی مالیات بر ارزش افزوده، مقررات بهداشتی، و کنترل بر غول‌های فناوری نیست، آشکارا خشمگین است. او روز جمعه مجموعه‌ای از گلایه‌ها را مطرح کرد: از «موانع تجاری و مجازات‌های مسخره» گرفته تا «دستکاری پولی و پیگردهای ناعادلانه‌ی شرکت‌های آمریکایی». به نظر می‌رسد تهدید ۵۰ درصدی، ابزاری برای اعمال فشار حداکثری بر اروپا پیش از ورود جدی به مذاکرات باشد.
با این حال، در اروپا امیدی به حل این تنش‌ها وجود ندارد. تعرفه‌های فعلی ۱۰ تا ۲۵ درصدی بر صادرات خودرو، فولاد و آلومینیوم اروپا هنوز برقرار است و آمریکا در توافق اخیر خود با بریتانیا نیز تعرفه‌ی ۱۰ درصدی را حفظ کرده است. ترامپ حتی شرکت اپل را نیز هدف قرار داد و تهدید کرد بر آیفون‌هایی که خارج از آمریکا تولید می‌شوند (یعنی همه‌ی تولیدات آن) دست‌کم ۲۵ درصد تعرفه وضع خواهد شد. این در حالی است که پیش‌تر آیفون از تعرفه‌های مربوط به چین معاف شده بود.
بازارهای جهانی به سرعت واکنش نشان دادند. شاخص بورس پاریس (CAC 40) بیش از ۳ درصد سقوط کرد. در فرانکفورت نیز اوضاع مشابه بود. در آمریکا، شاخص داو جونز ۱.۵ درصد و نزدک ۱.۸ درصد افت داشت. شاخص VIX که سنجه‌ی ترس و نوسان بازارهای آمریکاست، نزدیک به ۲۵ درصد افزایش یافت.
در آستانه‌ی تعطیلات سه‌روزه در آمریکا (به مناسبت روز یادبود)، سرمایه‌گذاران به سوی دارایی‌های امن هجوم بردند. نرخ سود اوراق قرضه‌ی ده‌ساله‌ی خزانه‌داری آمریکا به ۴.۵ درصد کاهش یافت. در اروپا نیز نرخ بهره کاهش یافت، زیرا سرمایه‌گذاران گمان می‌برند که اگر ترامپ تهدیداتش را عملی کند، بانک‌های مرکزی برای حفظ ثبات اقتصادی وارد عمل خواهند شد. در این میان، بهای اونس جهانی ۱.۵ درصد افزایش یافت و تا مرز ۳۳۵۰ دلار پیش رفت.
به طور کلی، این رویداد بار دیگر یادآور آن است که سیاست‌های اقتصادی ترامپ بیش از آنکه قابل پیش‌بینی باشند، تابعی از واکنش‌های احساسی و ملاحظات سیاسی داخلی‌اند؛ عواملی که می‌توانند روابط تجاری فراآتلانتیک را بیش از پیش تضعیف کنند.
