فساد و فرار در تیپ ۱۵۵ مکانیزه‌ی اوکراین: ننگی برای همکاری نظامی فرانسه و اوکراین
رسوایی‌های فساد، ترک خدمت و کمبود تجهیزات در تیپ ۱۵۵ مکانیزه اوکراین که در فرانسه آموزش دیده‌اند، همکاری نظامی کی‌یف–پاریس را زیر سوال برده است.
تیپ ۱۵۵ مکانیزه‌ی ارتش اوکراین که به افتخار ملکه «آنا یاروسلاونا» نام‌گذاری شده و در سال ۲۰۲۴ در فرانسه آموزش دیده، بار دیگر در کانون رسوایی‌های سیاسی و نظامی قرار گرفته است. این یگان نظامی که قرار بود نماد همکاری راهبردی میان پاریس و کی‌یف باشد، اکنون به‌دلیل فساد مالی، سوءاستفاده از قدرت، تجهیزات ناکافی و موج بی‌سابقه‌ای از فرار سربازان، درگیر تحقیقات گسترده‌ی ارتش و نهادهای امنیتی اوکراین شده است.
تیپ ۱۵۵ مکانیزه که متشکل از سربازان وظیفه و عمدتاً بی‌تجربه اوکراینی است، به ابتکار فرانسه تجهیز و آموزش دیده و با حضور شخص امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، و ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به‌عنوان الگویی از همکاری نظامی اروپا و اوکراین معرفی شده است. اما از همان آغاز استقرار در جبهه‌های شرق اوکراین، این تیپ با بحران‌های متعددی مواجه شد؛ از کمبود پهپاد و تجهیزات پیشرفته تا فرار گروهی سربازان از خدمت.
جدیدترین بحران این تیپ مربوط به فساد گسترده در میان افسران ارشد آن است. اداره‌ی تحقیقات دولتی اوکراین (SBI) اعلام کرده است که از ۱۵ آوریل، تحقیقات مقدماتی درباره‌ی «سوءاستفاده از قدرت» و «کسب منافع غیرقانونی» در این یگان آغاز شده است. در اوایل ماه مه، سرهنگ دوم «شومسکی» در منطقه‌ی دونتسک به اتهام دریافت رشوه از سربازان در ازای پرداخت پاداش‌های مربوط به حضور در جبهه، بازداشت شد. به گفته رسانه‌ی اوکراینی «اوکرایینسکا پراودا»، این افسر تنها در ماه مارس ۹۲۰ هزار گریونا (بیش از ۲۱ هزار یورو) رشوه گرفته و قصد داشته است در ماه آوریل مبلغ مشابهی دریافت کند، اما در حین ارتکاب جرم دستگیر شد.
همچنین پرونده‌ای علیه سرهنگ «تاراس ماکسیموف»، یکی دیگر از فرماندهان این تیپ، به‌دلیل پرداخت‌های جعلی و اخاذی از سربازان در جریان است. فرمانده نیروی زمینی اوکراین، «میخایلو دراپاتی»، پس از انتشار گزارش رسانه‌ای، دستور تحقیقات جدیدی را صادر کرده و تأکید کرده است که «هیچ‌کس مصون از پیگرد نیست.»
مشکلات تیپ ۱۵۵ مکانیزه تنها به فساد مالی محدود نمی‌شود. طبق گزارش‌های «اوکرایینسکا پراودا»، این تیپ با بیش از ۱۲۰۰ مورد ترک خدمت مواجه شده است؛ آماری هشداردهنده با توجه به اینکه کل اعضای این تیپ کمتر از ۵۰۰۰ نفر هستند. نیمی از این سربازان در خاک فرانسه آموزش دیده بودند. بر اساس اطلاعات تأییدشده از سوی وزیر دفاع فرانسه، «سباستین لکورنو»، در طول دوره‌ی آموزش نیز ۵۵ سرباز اقدام به فرار کرده بودند.
فرمانده سابق این تیپ، «دیمیترو ریومشین»، که در دسامبر از مقام خود برکنار شد، اکنون در بازداشت موقت به‌سر می‌برد و منتظر محاکمه است. روزنامه‌نگار و مشاور سابق وزارت دفاع اوکراین، «یوری بوتوسوف»، نیز در ژانویه افشا کرد که در مجموع حدود ۱۷۰۰ سرباز پیش از اعزام به جبهه از خدمت غایب بوده‌اند. وی فرماندهی ارتش را متهم به بی‌کفایتی و «آشوب سازمانی کامل» در آموزش این یگان کرد و مدعی شد که ارتش برای جبران کمبود نیرو در سایر یگان‌ها، به استفاده‌ی پراکنده از نیروهای این تیپ روی آورده است.
بوتوسوف همچنین به کمبود تجهیزات حیاتی مانند پهپادها و سیستم‌های جنگ الکترونیک در این تیپ اشاره کرده بود؛ تجهیزاتی که در جنگ‌های مدرن نقش حیاتی دارند. به باور او، همین بی‌توجهی به امنیت جان سربازان باعث شد که تیپ ۱۵۵ از همان روزهای نخست حضور در خط مقدم، متحمل تلفات سنگینی شود.
این در حالی است که فرانسه در تجهیز این تیپ نقش فعالی ایفا کرده بود. بر اساس گزارش‌ها، حدود ۲۳۰۰ نفر از اعضای این تیپ در خاک فرانسه آموزش دیده و با خودروهای زرهی VAB، تانک‌های سبک AMX-10، توپ‌های خودکششی سزار، مهمات، و موشک‌های ضد تانک و ضد هوایی فرانسوی تجهیز شده بودند. حتی مکرون در اکتبر ۲۰۲۴ از محل آموزش این نیروها در اردوگاه «مورملون» بازدید کرده بود.
اکنون با وجود ابعاد فزاینده‌ی بحران در تیپ ۱۵۵ مکانیزه، تردیدهایی جدی در مورد آینده‌ی همکاری نظامی فرانسه و اوکراین در این قالب ایجاد شده است. فساد ساختاری، کمبود منابع، و بی‌نظمی فرماندهی، این پروژه‌ی مشترک را که قرار بود نمایانگر همبستگی و کارآمدی باشد، به الگویی از شکست و ناکارآمدی تبدیل کرده است. این بحران هم ضربه به اعتبار ارتش اوکراین وارد کرده و هم نقش فرانسه را نیز زیر سؤال برده است؛ کشوری که اکنون باید به‌جای نمایش نمادین، در قبال سرنوشت نیروهایی که آموزش داده، مسئولیت‌پذیری واقعی نشان دهد.
