بیکاری جوانان در فرانسه؛ چالشی پایدار برای دولت
بیکاری جوانان در فرانسه با عبور از ۱۹٪، به چالشی پایدار تبدیل شده و دولت به‌دنبال راهکارهای اصلاحی است.
با وجود رکود اقتصادی و فشارهای بین‌المللی، نرخ بیکاری عمومی در فرانسه تنها با افزایشی جزئی در سه‌ماهه‌ی نخست سال ۲۰۲۵ به ۷.۴٪ رسید. اما این «ثبات نسبی» همچنان نمی‌تواند نگرانی‌ها درباره‌ی بیکاری در میان جوانان را کاهش دهد. طبق آخرین آمار مؤسسه ملی آمار و مطالعات اقتصادی فرانسه (INSEE)، نرخ بیکاری در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال به بیش از ۱۹٪ رسیده است، آماری که بیش از ۶۵۰ هزار جوان فرانسوی را در وضعیت بیکاری قرار می‌دهد.
دولت فرانسه، که در سال ۲۰۲۲ از سوی امانوئل مکرون وعده‌ی «فتح میدان نبرد اشتغال» را داده بود، اکنون با چالشی چندلایه مواجه است: از یک سو موج اخراج نیروها در شرکت‌های بزرگ مانند اوشان، میشلن، آرسلور‌میتال و اچ‌اس‌بی‌سی، و از سوی دیگر، فشارهای بین‌المللی مانند سیاست‌های حمایتی دونالد ترامپ که تهدیدی برای اقتصاد جهانی محسوب می‌شود. آسترید پانوزیان-بووه، وزیر کار فرانسه، با تأکید بر «واقعیتی آماری و سرد» می‌گوید که هرچند ارقام رسمی ثباتی نسبی را نشان می‌دهد، اما «زندگی واقعی کارگران» حکایتی متفاوت دارد.
در همین حال، دولت از کاهش ۰.۳٪ در «هاله‌ی بیکاری» خبر داده است؛ این شاخص شامل افرادی است که یا در جست‌وجوی کار نیستند یا برای ورود به بازار کار آمادگی فوری ندارند. این میزان در سه ماهه‌ی اول سال ۲۰۲۵ به ۱.۹ میلیون نفر کاهش یافته که نسبت به پایان ۲۰۲۴، ۱۰۹ هزار نفر کمتر است. وزیر کار این کاهش را نشانه‌ای از افزایش میل به جست‌وجوی شغل در میان جمعیت فعال دانست.
در بخش دیگری از آمارها، نرخ اشتغال به بالاترین حد خود از سال ۱۹۷۵ رسیده است: ۶۹.۵٪. این جهش بیش از همه مرهون افزایش اشتغال در میان افراد بالای ۵۵ سال است که با ۱.۹٪ رشد همراه بوده است. تحلیلگران علت اصلی این روند را در اصلاحات اخیر بازنشستگی، به‌ویژه قانون سال ۲۰۲۳ می‌دانند. فرانسوا بایرو، که پیشتر نسبت به پایین بودن سطح تولید و کار در کشور هشدار داده بود، اکنون می‌تواند این آمارها را به فال نیک بگیرد.
اما تصویر برای جوانان تیره‌تر است. نرخ بیکاری در میان افراد زیر ۲۴ سال از ابتدای سال ۲۰۲۴، ۱.۱٪ افزایش یافته است. این در حالی است که در میان سالمندان کاهش ۰.۳٪ گزارش شده است. به گفته آسترید پانوزیان-بووه، جوانان نخستین قربانیان تنش‌های بازار کار هستند و باید نگاه‌های منفی به این نسل کنار گذاشته شود. او به پژوهشی از مؤسسه مونتنی اشاره می‌کند که نشان می‌دهد جوانان خواهان کار هستند، اما فرصت کافی برای ورود به بازار کار را ندارند.
در مقایسه با دیگر کشورهای اروپایی، وضعیت فرانسه نگران‌کننده‌تر است. در حالی که نرخ بیکاری جوانان در آلمان تنها ۶.۵٪ است، در فرانسه این رقم بیش از ۱۹٪ است. کشورهایی چون اسلوونی (۷.۳٪)، مالت (۷.۷٪) و هلند (۸.۹٪) نیز عملکرد بهتری نسبت به فرانسه دارند. تنها اسپانیا با نرخ ۲۶.۶٪ بیکاری در میان جوانان، وضعیت وخیم‌تری دارد.
برای مقابله با این بحران، دولت فرانسه لایحه‌ای را به شورای وزیران ارائه داده که هدف آن تسهیل شرایط بهره‌مندی جوانان از بیمه‌ی بیکاری است. در صورت تصویب، افراد می‌توانند پس از پنج ماه کار (به‌جای شش ماه کنونی) از مزایای بیکاری بهره‌مند شوند. همچنین تمرکز بیشتری بر آموزش حرفه‌ای و نظام کارآموزی خواهد شد.
با این حال، دولت در زمینه‌ی حمایت از نظام کارآموزی با معضلی اقتصادی روبه‌روست: از یک سو این مسیر تاکنون نتایج موفقی در زمینه‌ی اشتغال جوانان داشته است، و از سوی دیگر، هزینه‌های مالی آن بار سنگینی بر دوش بودجه‌ی عمومی گذاشته است. در حال حاضر، تصمیم دولت به کاهش بودجه‌ی این حوزه ممکن است به کم‌رنگ شدن یکی از موفق‌ترین ابزارهای ورود جوانان به بازار کار بینجامد.
در نهایت، هرچند آمارهای کلی اشتغال و بیکاری امیدهایی را در پی دارد، اما چالش بیکاری جوانان در فرانسه همچنان بحرانی جدی است که نیازمند تدابیر ساختاری، پایدار و جسورانه‌تری خواهد بود.
