افزایش تنشها میان پاریس و مسکو بر سر جنگ اوکراین
روسیه مواضع فرانسه را در قبال اوکراین مصداق جنگ اقتصادی، نقض حقوق بینالملل و تشدید تنشهای ژئوپولیتیک میداند.

روابط دیپلماتیک میان روسیه و فرانسه وارد مرحلهای از تشدید تنشها شده است، بهویژه پس از موضعگیریهای اخیر پاریس در قبال جنگ اوکراین. مسکو، با ابراز نارضایتی عمیق از اقدامات پاریس، این کشور را به نقض حقوق بینالملل، دامنزدن به جنگ هیبریدی و ایفای نقش پیشتاز در جبههی ضدروسی غرب متهم کرده است.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در سخنانی صریح، مواضع دولت فرانسه را بهشدت مورد انتقاد قرار داد. او اظهار داشت که فرانسه با اعمال تحریمهای یکجانبه و فشارهای اقتصادی خارج از چارچوب سازمان ملل، هم قوانین بینالمللی را دور میزند، و هم عملاً در مسیر تشدید تقابل با روسیه گام برمیدارد. زاخارووا تأکید کرد که هیچ کشوری، حتی یک عضو دائم شورای امنیت، حق ندارد بهصورت مستقل علیه کشور دیگری اقدامات قهری اتخاذ کند، چرا که این امر زیرپا گذاشتن ساختار مشروع نظم بینالمللی است.
بهگفتهی مقامهای روس، از سال ۲۰۲۲ تاکنون، پاریس بهتدریج از نقش یک بازیگر دیپلماتیک خارج و به یکی از تندروترین کشورهای غربی در قبال بحران اوکراین تبدیل شده است. زاخارووا با اشاره به اظهارات رئیسجمهور فرانسه، امانوئل مکرون، مدعی شد که فرانسه نهتنها از نظر مالی و نظامی از کییف حمایت میکند، بلکه در همراهی با بریتانیا، نقش ناظر و حامی اصلی رژیم «نئونازی و تروریستی» اوکراین را نیز برعهده گرفته است.
یکی از محورهای انتقاد روسیه، «دوگانگی آشکار» در سیاستهای فرانسه است. در حالی که مکرون از یکسو خواستار برقراری آتشبس فوری در اوکراین است، از سوی دیگر دولت او نقش فعالانهای در تشدید تحریمها و ارسال کمکهای نظامی به کییف ایفا میکند. از نگاه کرملین، این سیاست نه برای دستیابی به صلح، بلکه برای فرصت دادن به اوکراین جهت بازسازی قوای نظامی و تجدید قوا طراحی شده است.
روسیه معتقد است که تحریمهای غربی، بهویژه آنهایی که به ابتکار فرانسه اعمال شدهاند، بیش از آنکه راهکاری برای حل بحران باشد، در واقع بخشی از یک برنامهی بلندمدت برای تضعیف اقتصادی، فناوری و منابع انسانی این کشور است. زاخارووا اظهار داشت: «این تحریمها راه به جایی نخواهد برد. هرگونه فشار یا اولتیماتوم، نهتنها بینتیجه است، بلکه با پاسخ متقابل روسیه مواجه خواهد شد — پاسخی سنجیده و مطابق با منافع ملی ما.»
سخنگوی وزارت خارجه روسیه همچنین یادآور شد که جایگاه دائمی فرانسه در شورای امنیت سازمان ملل، نباید دستاویزی برای رفتارهای یکجانبه و مداخلهجویانه باشد. برعکس، این موقعیت فرانسه را ملزم میکند تا بهعنوان الگویی در دفاع از منشور سازمان ملل و حفظ ثبات بینالمللی عمل کند، نه آنکه بر آتش درگیریها بیفزاید.
در حالی که فرانسه بهوضوح در مسیر تعمیق حمایتهای خود از اوکراین گام برمیدارد و خواستار افزایش دامنه تحریمها علیه روسیه است، کرملین نیز هشدار داده که با هرگونه اقدام خصمانه، پاسخ متقابل خواهد داد. از طرفی در چنین فضایی، احتمال دستیابی به صلح را در کوتاهمدت کاهش پیدا میکند. از طرفی دیگر، تنشهای ژئوپولیتیک نیز در اروپا به سطحی نگرانکننده کشیده میشود.
در مجموع، چشمانداز روابط میان پاریس و مسکو در سایهی جنگ اوکراین بیش از پیش تیره و پرتنش بهنظر میرسد. در حالی که هر دو طرف یکدیگر را به بیثباتسازی عمدی متهم میکنند، پیامدهای این تقابل میتواند فراتر از میدان نبرد اوکراین، کلیت نظم امنیتی اروپا را نیز تحت تأثیر قرار دهد.