اصلاحات ساختاری در فوتبال حرفه‌ای فرانسه؛ فیلیپ دیالو به دنبال «انقلاب» در حکمرانی

در پی بحران‌های مالی و ساختاری فوتبال حرفه‌ای فرانسه، فیلیپ دیالو، رئیس فدراسیون فوتبال فرانسه (FFF)، طرحی ریشه‌ای برای بازسازی نظام حکمرانی این ورزش ارائه داده است. طرحی که به گفته‌ی او، نوعی «گسست» از ساختار کنونی تلقی می‌شود و هدف اصلی‌اش، جایگزینی «لیگ فوتبال حرفه‌ای» (LFP) با یک نهاد جدید به نام «شرکت باشگاه‌ها» است؛ نهادی تجاری که توسط خود باشگاه‌ها اداره خواهد شد.

در حال حاضر «لیگ فوتبال حرفه‌ای» (LFP) با ساختار حقوقی انجمن (مطابق قانون 1901 فرانسه) اداره می‌شود، اما دیالو پیشنهاد داده است که این ساختار جای خود را به یک نهاد تجاری بدهد. این شرکت جدید مسئول سازماندهی و بازاریابی لیگ ۱ و لیگ ۲ خواهد بود. برخلاف ساختار فعلی، رئیس آن از طریق انتخابات انتخاب نمی‌شود، بلکه هیئتی متشکل از متخصصان حرفه‌ای، قابل عزل و با حقوق، مدیریت آن را بر عهده خواهد داشت. این مدل از لیگ برتر انگلیس الهام گرفته شده که در آن، فدراسیون مسئولیت رقابت‌ها و مسائل انضباطی را بر عهده دارد، در حالی که نهاد لیگ صرفاً بر فعالیت‌های تجاری متمرکز است.

در مدل پیشنهادی دیالو، فدراسیون فرانسه نقش ناظر و تنظیم‌گر را ایفا خواهد کرد. این نهاد اختیار وتو در موضوعات عمومی، صلاحیت در امور انضباطی، و نظارت بر اداره‌ی ملی کنترل مدیریت (DNCG) (نهاد نظارت مالی فوتبال فرانسه) را بر عهده خواهد داشت.

اجرای این طرح نیازمند تغییرات قانونی است. دیالو قصد دارد پیشنهادات خود را در قالب لایحه‌ای در مجلس سنا، در جریان بررسی قانون جدید حکمرانی ورزش حرفه‌ای در ۱۰ ژوئن، وارد کند. این لایحه سپس در پاییز در مجمع ملی بررسی و تا پایان سال ۲۰۲۵ به تصویب نهایی خواهد رسید. اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، ساختار جدید از فصل ۲۰۲۶-۲۰۲۷ اجرایی خواهد شد.

جالب آن‌که، ونسان لابرون، رئیس فعلی «لیگ فوتبال حرفه‌ای» (LFP) که در مرکز انتقادات قرار دارد، نیز از این طرح حمایت کرده و آن را گامی در مسیر حرفه‌ای‌تر شدن و الگوبرداری از لیگ برتر انگلیس دانسته است.

اصلاحات دیالو تنها بر ساختار حکمرانی تمرکز ندارد، بلکه به بحران مالی نیز پاسخ می‌دهد. بنا به پیش‌بینی‌های اداره‌ی ملی کنترل مدیریت (DNCG)، کسری بودجه‌ی باشگاه‌های حرفه‌ای فرانسه بین ۱.۲ تا ۱.۳ میلیارد یورو برآورد شده است و به گفته‌ی دیالو، دست‌کم شش یا هفت باشگاه در لیگ‌های ۱ و ۲ در معرض خطر فروپاشی مالی قرار دارند. مهم‌ترین دلیل این وضعیت، سقوط شدید درآمدهای حاصل از حق پخش تلویزیونی است. با خروج احتمالی شرکت پخش‌کننده‌ی DAZN و عدم سودآوری فوری شبکه‌ی جدید لیگ، فصل آینده ممکن است بدون هیچ درآمد تلویزیونی آغاز شود.

در چنین شرایطی، اداره‌ی ملی کنترل مدیریت (DNCG) از باشگاه‌ها خواسته تا بودجه‌های خود را تنها بر اساس درآمدهای قطعی تدوین کنند، بدون تکیه بر درآمدهای فرضی از حق پخش یا نقل و انتقال بازیکنان.

دیالو بر نابرابری شدید در توزیع منابع نیز انگشت گذاشته است. به عنوان مثال، تقریباً ۱۵۰ میلیون یورو از درآمدهای بین‌المللی تلویزیونی تنها به باشگاه‌هایی می‌رسد که در رقابت‌های اروپایی حضور دارند. در نتیجه، باشگاه‌های میانه یا انتهای جدول لیگ ۱ و تمام باشگاه‌های لیگ ۲ تقریباً سهمی از این درآمد ندارند.

برای کاهش این نابرابری، دیالو پیشنهاد بازنگری در شیوه‌ی توزیع منابع را داده است. علاوه بر این، اصلاحاتی نظیر محدود کردن تعداد بازیکنان به ۲۵ نفر (با استثنا برای زیر ۲۱ ساله‌ها)، اعمال سقف دستمزد مطابق مدل فیرپلی مالی یوفا (تا سقف ۷۰٪ از درآمد باشگاه)، و کنترل سخت‌گیرانه‌تر بر تغییر مالکیت و چندباشگاهی بودن، در دستور کار فوری او قرار دارد.

دیالو تلاش می‌کند تا علاوه بر اقدامات اضطراری، چشم‌اندازی بلندمدت برای نجات و شکوفایی فوتبال فرانسه ترسیم کند. او تأکید می‌کند که باید «اعتماد» از دست‌رفته نزد هواداران، شرکت‌ها، و پخش‌کنندگان بازگردانده شود، حتی اگر به معنای حذف ساختار فعلی «لیگ فوتبال حرفه‌ای» (LFP) باشد. به باور او، اشتباهات گذشته باعث افت بی‌سابقه‌ی ارزش فوتبال فرانسه شده است و اکنون زمان بازسازی فرا رسیده است.