بنبست بودجهای؛ شکاف میان بایرو و مجلس فرانسه
پیشنهاد همهپرسی بودجه توسط بایرو، تنش میان دولت و مجلس فرانسه را به اوج رسانده و بحران سیاسی را تشدید کرده است.

تنش میان نخستوزیر فرانسه، فرانسوا بایرو، و مجلس ملی به اوج خود رسیده است. پیشنهاد بایرو مبنی بر برگزاری همهپرسی در رابطه با بودجهی سال ۲۰۲۶، در حالی که او در نشست سنا برای بررسی مسئلهی حاکمیت انرژی حاضر بود، بهمنزلهی عبور از پارلمان تلقی شده و موجب خشم نمایندگان گردیده است. غیبت بایرو در نشست پرسش و پاسخ مجلس در ۶ مه، همزمان با انتشار این پیشنهاد، بهروشنی نمادی از بحران روابط میان دولت و نمایندگان است.
آرولد ئوار، نمایندهی مستقل از ئور-اِ-لوآر، هشدار میدهد: «خطر واقعی این است که دولت بایرو در حال بیاعتبار کردن هرگونه راهحل پارلمانی برای بحران سیاسی فعلی است». این بحران نهفقط بر سر محتوا، بلکه بر سر نحوه و زمانبندی بررسی قوانین در مجلس نیز هست. بسیاری از لوایح عقب افتادهاند و نمایندگان خواهان برگزاری جلسهای فوقالعاده در تابستان هستند. با این حال، نخستوزیری صرفاً این جلسات را برای موضوعات جدید مانند انتخابات تناسبی یا وضعیت حقوقی نمایندگان مناسب میداند و نه برای اتمام بررسی لوایحی که معطل ماندهاند.
دولت تلاش کرد در تعطیلات رسمی ۲ و ۹ مه از نمایندگان بخواهد به کار خود ادامه دهند، اما این پیشنهاد با مخالفت رؤسای گروههای پارلمانی مواجه شد. این وضعیت همان چیزی است که بایرو یک ماه پیش از انتصابش به نخستوزیری در مصاحبهای با فیگارو، آن را «خطرناک» و نشانهای از «حادثهی دموکراتیک بالقوه» توصیف کرده بود. او بارها از ساختار قدیمی و ناکارآمد مجلس انتقاد کرده و عملکرد پارلمان اروپا را با توانایی بررسی همزمان چند لایحه، نمونهای مثبت دانسته است.
یائل برون-پیوه، رئیس مجلس ملی، این اظهارات را دخالت در امور داخلی قوهی مقننه تلقی کرده و خشمگین شده است. دولت نیز از آنچه «بیانضباطی گروهها» و «تمایل به هرجومرجآفرینی» توصیف کرده، ناخرسند است. اروان بالانان، نمایندهی حزب جنبش دموکرات (MoDem) از فینیستر، میگوید: «ما با سرعت ۱۷ طرح در هفته پیش میرویم. هر گروه باید مسئولیتپذیر باشد.»
درون گروه «با هم برای جمهوری» (Ensemble)، برخی از نمایندگان دولت را متهم میکنند که با درک ناکافی از واقعیت پارلمانی و کثرت گروهها، برنامهریزی مناسبی برای لوایح ندارد. فاتحه کلوئه-هاشی، نمایندهی سوسیالیست و رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس، میگوید: «ما نمیدانیم که دولت عجله دارد همهچیز را پیش از رای عدم اعتماد به تصویب برساند یا اینکه واقعاً از روند پارلمانی سر در نمیآورد.»
همزمان، لوایح پیچیده مانند برنامهی چندسالهی انرژی بدون رأیگیری رسمی بررسی میشود، در حالی که نسخههای مشابه این طرح از سوی سنا نیز در دستور کار است. همچنین دو طرح مجزا برای حل بحران کمبود پزشک، یکی از سوی مجلس و دیگری از سوی سنا، همزمان در حال بررسی هستند.
در این میان، جایگاه بایرو در مجلس نیز متزلزل است. نهفقط مخالفان چپگرا، بلکه حتی برخی اعضای جناح میانه هم از عملکرد او ناراضیاند. بسیاری او را فاقد برنامهی روشن میدانند. پاسخهایش در جلسات پرسش و پاسخ، بهویژه در ماجرای رسوایی بتئارام، سطحی تلقی شده است. یکی از نمایندگان جناح راست میگوید: «نبود رهبری روشن و جهتگیری استراتژیک مشکلساز شده است.»
پیشنهاد همهپرسی بودجه، به گفتهی برخی از منتقدان، نشانگر ناتوانی یا دستکم واقعگرایی دولت در مواجهه با بنبست پارلمانی است. یک عضو دولت اذعان میکند: «امروز اوضاع بهقدری پیچیده شده که راه بهتری وجود ندارد. باید یک جهش رخ دهد.»
بنژامن مورل، استاد حقوق اساسی، عملکرد بایرو را با میشل بارنیه مقایسه کرده و میگوید: «بارنیه تلاش داشت هماهنگی درون اکثریت و با سنا برقرار کند. اما بایرو یک ماجراجویی شخصی و بسیار بد سازمانیافته را دنبال میکند.» یک مشاور نزدیک به بایرو نیز همهپرسی را «ابزاری برای اعمال فشار بر مجلس و گروههای بیاثر آن» توصیف میکند.
در نهایت، رابطهی میان دولت بایرو و مجلس وارد مرحلهای بحرانی شده و فاصلهای تا نقطهی بدون بازگشت باقی نمانده است. اگر سازوکاری برای همکاری متقابل میان قوهی مجریه و مقننه شکل نگیرد، بنبست سیاسی فرانسه ممکن است به بحرانی ساختاریتر بدل شود.