تحولات موضع فرانسه در قبال جنگ غزه از ابتدا تاکنون
اگرچه مواضع فرانسه در قبال جنگ غزه از ابتدا تاکنون با فراز و نشیب های بسیاری همراه بود اما در مجموع این کشور هنوز نتوانسته است مانع ادامه کشتار در غزه شود.
موضع فرانسه در قبال جنگ غزه از ۷ اکتبر ۲۰۲۳، دچار تحول قابل توجهی شده است. امانوئل مکرون رییس جمهور فرانسه که در ابتدا همبستگی خود را با اسرائیل اعلام کرده بود، به‌تدریج سیاست خود را تغییر داد تا جایی که در ژوئن ۲۰۲۵ احتمال به‌رسمیت شناختن کشور فلسطین را مطرح کرد.
در ابتدا، رئیس‌جمهور فرانسه در بیانیه‌ها و سخنرانی‌های رسمی، حملات حماس را که «تروریستی» خوانده می‌شدند، به‌شدت محکوم کرد. او از حق اسرائیل برای دفاع از خود حمایت و طی سفری به تل‌آویو در اکتبر ۲۰۲۳، پیشنهاد تشکیل یک ائتلاف بین‌المللی علیه حماس را مطرح کرد.
اما از نوامبر ۲۰۲۳، نخستین نشانه‌های تغییر در موضع او آشکار شد. مکرون از اسرائیل خواست «بمباران‌ها را متوقف کند» و در مصاحبه با بی‌بی‌سی اعلام کرد «هیچ توجیهی» برای حملاتی که غیرنظامیان را هدف قرار می‌دهند وجود ندارد. این اظهارات با واکنش تند بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل مواجه شد که این سخنان را «موعظه‌های اخلاقی غیرقابل قبول» خواند.
خط‌مشی فرانسه در سال ۲۰۲۴ هم با همین روند ادامه یافت. مکرون بارها از تلفات گسترده غیرنظامیان انتقاد و وضعیت انسانی در غزه را «غیرقابل تحمل» توصیف کرد. در ژوئن ۲۰۲۴، فرانسه با اقدامی کم‌سابقه در روابط خود با اسرائیل، صادرات سلاح به این تل‌آویو را به حالت تعلیق درآورد.
با وجود این، آمار رسمی نشان می‌دهد که فرانسه بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ حدود ۲۰۸ میلیون یورو تجهیزات نظامی به اسرائیل صادر کرده که تنها در سال ۲۰۲۳، این رقم ۳۰ میلیون یورو بوده است. پاریس ادعا می‌کند این تجهیزات صرفاً کاربرد دفاعی دارند، اما تحقیقات مستقل این ادعا را زیر سؤال برده‌اند.
در بهار ۲۰۲۵، رویدادی دیگر، موجی از انتقادات را برانگیخت: با وجود صدور حکم بازداشت از سوی دیوان کیفری بین‌المللی علیه بنیامین نتانیاهو در نوامبر ۲۰۲۴ به اتهام جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در غزه، فرانسه چندین بار اجازه عبور هواپیمای نخست‌وزیر اسرائیل را از حریم هوایی خود صادر کرد.
انجمن‌های حقوقی و شماری از نمایندگان پارلمان فرانسه از حزب «فرانسه تسلیم‌ناپذیر» این تصمیم را محکوم کردند و آن را نقض جدی تعهدات فرانسه در اساسنامه‌ی رم، سند تأسیس دیوان کیفری بین‌المللی، دانستند. کریستف لوموئن، سخنگوی وزارت خارجه فرانسه، تأکید کرد کشورش مطابق اساسنامه دیوان کیفری بین المللی عمل خواهد کرد.
وی اما در مورد بازداشت احتمالی نتانیاهو در صورت ورود به خاک فرانسه، موضع‌گیری صریحی نکرد.
موضع‌گیری دیپلماتیک فرانسه در آوریل ۲۰۲۵ شفاف‌تر شد؛ امانوئل مکرون اعلام کرد فرانسه ممکن است در ماه ژوئن و در چارچوب یک کنفرانس بین‌المللی به میزبانی مشترک با عربستان سعودی در سازمان ملل، کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد. او تأکید کرد این به‌رسمیت‌شناسی باید در قالب یک فرآیند سیاسی جامع با هدف تحقق راه‌حل دوکشوری انجام شود.
این خبر در شرایطی اعلام شد که دیوان بین‌المللی دادگستری وجود «خطر محتمل نسل‌کشی» در غزه را تأیید و ارتش اسرائیل را به نقض جدی حقوق بشردوستانه بین‌المللی متهم کرده است.
در واکنش به این تحولات، دیدگاه‌ها متفاوت است. برخی این تغییر موضع را نشانه‌ای از رویکرد متعادل‌تر فرانسه می‌دانند، در حالی که دیگران به تناقض‌های آشکار میان سخنان رسمی و واقعیت‌هایی نظیر ادامه فروش تسلیحات و همکاری با دیوان کیفری بین المللی اشاره می‌کنند.
در داخل فرانسه نیز موج حمایت از مردم فلسطین افزایش یافته است، اگرچه در ابتدا تظاهرات و تجمعات در این زمینه ممنوع شده بود. چندین شخصیت به دلیل آنچه «ستایش تروریسم» خوانده شد، تحت پیگرد قرار گرفتند که این موضوع، بحث‌هایی را درباره آزادی بیان و حدود حمایت از غزه در پی داشت.
تحولات اخیر در سیاست خارجی فرانسه نسبت به جنگ غزه، نشان‌دهنده وجود ابهامات و پیچیدگی‌هایی در مواضع امانوئل مکرون است؛ تلاشی برای توازن میان تعهدات بین‌المللی، ائتلاف‌های راهبردی و فشار روزافزون افکار عمومی داخلی.
