گزارشی کامل از نشست دفاعی اروپا در مارس 2025
با کاهش حمایت های ایالات متحده آمریکا از اوکراین و کشورهای اروپایی، این کشورها برای تقویت ساز و کارهای دفاعی خود، نشست دفاعی اروپا را برگزار کردند.

نشست دفاعی اروپا که در تاریخ 6 مارس در بروکسل برگزار شد، نقطه عطفی در سیاستهای دفاعی این اتحادیه محسوب میشود. این نشست در حالی برگزار شد که اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، دو روز پیش از آن، طرحی 800 میلیارد یورویی را برای تقویت دفاع اروپا و حمایت از اوکراین ارائه کرده بود.
ضرورت استقلال دفاعی اروپا و افزایش هزینه های نظامی
با کاهش حمایت ایالات متحده از اوکراین و اختلافات اخیر بین دونالد ترامپ و ولودیمیر زلنسکی در کاخ سفید، بسیاری از کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیدهاند که استقلال دفاعی اروپا بیش از پیش ضروری است. در این راستا، حتی کشورهایی مانند آلمان و دانمارک که تا پیش از این به سیاستهای آتلانتیکگرایانه پایبند بودند، تغییر موضع داده و از افزایش هزینههای نظامی حمایت کردهاند.
رئیسجمهور فرانسه، امانوئل مکرون، در سخنرانی تلویزیونی خود در تاریخ 5 مارس اعلام کرد: «اروپای دفاعی که ما طی هشت سال گذشته از آن دفاع کردهایم، اکنون به واقعیت تبدیل شده است.» وی تأکید کرد که کشورهای اروپایی اخیراً تصمیمات بیسابقهای برای افزایش هزینههای دفاعی اتخاذ کردهاند.
طرح کمیسیون اروپا برای بهبود شرایط دفاعی
طرح 800 میلیارد یورویی کمیسیون اروپا شامل تخصیص 650 میلیارد یورو از بودجه کشورهای عضو است. در این طرح، پیشنهاد شده که هزینههای نظامی از محدودیتهای مالی مرتبط با کسری بودجه فراتر رود. این اقدام میتواند یک تحول بزرگ در سیاستهای مالی اتحادیه اروپا باشد.
ساموئل فور، کارشناس مسائل دفاعی اروپا، در این زمینه توضیح میدهد: «بیش از مقدار بودجه، روش اجرای آن اهمیت دارد. در حال حاضر، هر کشور اروپایی بهطور مستقل هزینه میکند و صنایع نظامی بسیار پراکنده هستند. چالش اصلی این است که رهبران اروپا بتوانند به یک برنامه هماهنگ و یکپارچه برای خرید تجهیزات نظامی برسند.»
بر اساس مطالعه موسسه «کایل اینستیتوت»، اتحادیه اروپا و بریتانیا باید هزینههای نظامی خود را سالانه 250 میلیارد یورو افزایش دهند تا به سطح هزینهای معادل 3.5 درصد تولید ناخالص داخلی برسند. این در حالی است که در حال حاضر این میزان تنها 2 درصد است. این افزایش هزینه برای حفظ توان دفاعی اروپا و تداوم حمایت از اوکراین بدون کمک آمریکا ضروری تلقی میشود.
مکرون در سخنان خود پیشنهاد کرد که بودجه اختصاصیافته باید برای تولید و خرید تسلیحات پیشرفته در داخل اروپا هزینه شود. وی بر این نکته تأکید داشت که سرمایهگذاری در پروژههای دفاعی مشترک نظیر «تانک آینده» و «سیستم نبرد هوایی آینده» امری ضروری است. با این حال، برخی کارشناسان بر این باورند که کشورهای کوچکتر اروپایی، از جمله کشورهای حوزه بالتیک، همچنان به همکاریهای دفاعی با آمریکا وابسته هستند و تغییر رویکرد آنها به این زودیها ممکن نخواهد بود.
توافق میان 27 کشور اتحادیه کار ساده ای نیست
فدریکو سانتوپینتو، پژوهشگر مسائل دفاعی، بر این باور است که دستیابی به یک توافق جامع میان 27 کشور عضو اتحادیه اروپا کار آسانی نخواهد بود. وی با اشاره به سخنان دونالد توسک، نخستوزیر لهستان، خاطرنشان کرد که وابستگی اروپا به آمریکا برای دفاع در برابر روسیه، نشانهای از یک تناقض جدی در سیاستهای امنیتی این قاره است.
شاخص | مقدار |
---|---|
بودجه پیشنهادی کمیسیون اروپا | 800 میلیارد یورو |
سهم بودجه کشورهای عضو | 650 میلیارد یورو |
هزینه نظامی آمریکا در 2024 | 970 میلیارد دلار |
افزایش مورد نیاز هزینه نظامی اروپا | 250 میلیارد یورو در سال |
درصد پیشنهادی هزینه نظامی از تولید ناخالص داخلی | 3.5% |
درصد کنونی هزینه نظامی اروپا | 2% |
ارزش سهام شرکتهای دفاعی | افزایش بین 4% تا 8% |
علیرغم ابهامات موجود درباره اجرای این طرح، بازارهای مالی اروپا واکنش مثبتی به آن نشان دادهاند. ارزش سهام شرکتهای بزرگ دفاعی از جمله «تالس» و «داسو اوییشن» در پاریس، «راین متال» در فرانکفورت و «ساب» در استکهلم به طور قابل توجهی افزایش یافت.
با این وجود، یکی از چالشهای بزرگ، توانایی صنایع دفاعی اروپا برای پاسخگویی به افزایش تقاضا خواهد بود. به عنوان مثال، اتحادیه اروپا در سال 2024 وعده ارسال یک میلیون گلوله به اوکراین را داده بود، اما این تحویل با چندین ماه تأخیر مواجه شد.
نشست فوقالعاده اتحادیه اروپا در بروکسل نشاندهنده آغاز تغییرات بنیادین در سیاستهای دفاعی این قاره است. در حالی که بسیاری از رهبران اروپایی بر لزوم خودکفایی دفاعی تأکید دارند، چالشهای زیادی از جمله هماهنگی میان کشورهای عضو، تأمین بودجه، و افزایش ظرفیت تولید صنایع دفاعی پیش روی آنها قرار دارد. با این حال، به نظر میرسد که فشارهای امنیتی ناشی از جنگ اوکراین، اروپا را به اتخاذ تصمیمات قاطعانهتر در زمینه دفاعی سوق داده است.
منبع: france24