ژنرال فابین ماندون، خلبانی در رأس ستاد کل نیروهای مسلح فرانسه
انتصاب ژنرال ماندون به ریاست ستاد کل نیروهای مسلح فرانسه، آغازگر فصل جدیدی در سیاست دفاعی و راهبردی این کشور است.

امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در تاریخ ۲۳ ژوئیه رسماً ژنرال فابین ماندون را به عنوان رئیس جدید ستاد کل نیروهای مسلح فرانسه منصوب کرد. ماندون، که پیشتر مشاور نظامی مکرون در کاخ الیزه بود، جانشین ژنرال تییری بورکار میشود؛ فردی که از سال ۲۰۲۱ این سمت را بر عهده داشت. این تغییر در ردههای بالای نظامی در حالی رخ میدهد که فرانسه با بحرانهای ژئوپلیتیک، بهویژه در اوکراین، مواجه است و افق انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۷ نیز در پیش است.
ماندون، ۵۵ ساله، نخستین خلبان نیروی هوایی است که از زمان ژنرال ژان-فیلیپ دوئن در دههی ۹۰ میلادی به این مقام میرسد. او خلبانی کارآزموده با سابقهی پرواز با جنگندههای میراژ و فرماندهی در پایگاههای کلیدی هستهای است و تجربهی عملیات در افغانستان، آفریقا و چاد را دارد. او همچنین نقشی کلیدی در تغییر رویکرد مشاوران نظامی ریاستجمهوری ایفا کرده و مأموریت خود را از حوزهی صرفاً نظامی به همکاریهای دیپلماتیک و راهبردی بسط داده است.
همزمان با انتصاب ماندون، ژنرال ونسان ژیرو نیز به عنوان رئیس جدید ستاد ویژهی نظامی ریاستجمهوری منصوب شد. ژیرو، افسری ارتشی با سابقهای درخشان در یگانهای زرهی، فرماندهی تیپ دوم زرهی (وارث لشکر لوکلر) و فرماندهی عملیاتهایی در ساحل عاج، افغانستان و کوزوو را در کارنامه دارد. او که در مدرسهی نظامی سن-سیر فارغالتحصیل شده، شخصیتی محافظهکارتر نسبت به ماندون دارد و انتخاب او میتواند توازنی میان سنتگرایی و نوگرایی در ارتش ایجاد کند.
در شرایطی که جنگ اوکراین ابعاد نوینی به دفاع و بازدارندگی نظامی فرانسه داده، وظیفهی دو ژنرال جدید بسیار حساس است. مکرون به صراحت در سخنرانی ۱۳ ژوئیه اعلام کرد که بازنگری در «قانون برنامهریزی نظامی» و افزایش بودجهی ارتش در دستور کار قرار دارد. همچنین، بر اساس سند «بازنگری ملی راهبردی» که اخیراً منتشر شده، ارتش فرانسه باید آمادگی خود را برای سناریوهای جنگی بالقوه در آینده، بهویژه در شرق اروپا، افزایش دهد.
با این حال، در فضای ارتش فرانسه، برخی تردیدها نسبت به انتخاب ماندون مطرح است؛ بهویژه اینکه او از بستر نیروی هوایی آمده و باید در محیطی با سلطهی سنتی ارتش زمینی، اعتبار خود را تثبیت کند. همچنین برخی تحلیلگران، گسترش نقش ماندون در تصمیمسازیهای کلان راهبردی، و ورود او به حوزههای سنتاً دیپلماتیک را موجب اصطکاکهایی با مشاوران دیگر رئیسجمهور، بهویژه مشاوران دیپلماتیک، میدانند.
خود ژنرال ماندون در گفتوگویی با نشریهی اکسپرس سعی کرده به این تردیدها پاسخ دهد. او در این مصاحبه، بدون هیچگونه ابهام، اعلام کرد: «در افغانستان جنگیدهام. میدانم چه کسی را کشتهام. طالبان را. من روحیه یک جنگجو را دارم.» این اظهارات در حالی بیان میشود که بحث احتمال مشارکت فرانسه در قالب ائتلافی در اوکراین، پس از آتشبس احتمالی، از مباحث داغ در محافل نظامی و سیاسی فرانسه است.
گرچه بخشی از فرماندهان عالیرتبه نظامی از این ایده حمایت میکنند، اما در سطوح میانی و پائینتر ارتش، نگرانیهایی دربارهی کمبود آموزشهای رزمی بهروز و محدودیت ذخایر مهمات وجود دارد. از سوی دیگر، با نزدیک شدن به فضای انتخاباتی، بیم آن میرود که مخالفتهای سیاسی نیز سربرآورد؛ مشابه با بیانیهی جنجالی برخی ژنرالهای بازنشسته در سال ۲۰۲۱ که از «فرانسه در حال سقوط» سخن گفته بودند.
در چنین شرایطی، ترکیب ماندونِ پیشرو با ژیروی سنتگرا میتواند راهی برای مهار شکافهای احتمالی باشد؛ ترکیبی که شاید پاسخی باشد به نیاز فرانسه برای همزمان حفظ انسجام درونسازمانی و آمادگی برای مواجهه با دگرگونیهای شدید نظم جهانی.