نفوذ همه‌جانبه‌ی قاچاق مواد مخدر در فرانسه: پایان مناطق سفید
نفوذ کامل قاچاق مواد مخدر در فرانسه، از بین رفتن مناطق سفید و گسترش خشونت ساختاریافته در سراسر کشور
فرانسه در سال‌های اخیر با رشد بی‌سابقه و چندلایه‌ی قاچاق مواد مخدر مواجه شده و امروز دیگر هیچ نقطه‌ای از کشور در برابر این پدیده ایمن نیست. گزارش تازه‌ی اداره‌ی مبارزه با مواد مخدر فرانسه (Ofast)، منتشرشده در ژوئیه‌ی ۲۰۲۵، تصویری نگران‌کننده از گسترش بی‌وقفه‌ی شبکه‌های قاچاق، پیچیدگی روش‌های آنان، و تبدیل خشونت به یک «ضدفرهنگ» ارائه می‌دهد.
در این گزارش، افزایش چشمگیر مصرف کوکائین به‌ویژه مورد توجه قرار گرفته است؛ بر اساس داده‌های رسمی، ۳.۷ میلیون بزرگسال دست‌کم یک بار کوکائین را تجربه کرده‌اند و بیش از یک میلیون نفر تنها در سال گذشته از آن استفاده کرده‌اند. تولید جهانی کوکائین در سال ۲۰۲۴ به حدود ۴۰۰۰ تُن رسید که تنها سهم کلمبیا ۲۷۰۰ تُن بوده است. کشورهای دیگری نظیر پرو، ونزوئلا، هندوراس، و مکزیک نیز به فهرست تولیدکنندگان پیوسته‌اند و با بهره‌گیری از سودآوری بالا، دامنه‌ی فعالیت خود را گسترش داده‌اند.
قاچاقچیان مواد مخدر نه‌تنها در سطح جهانی شبکه‌ای گسترده ایجاد کرده‌اند، بلکه با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، توان مالی گسترده، فساد ساختاری، و زیرساخت‌های حمل‌ونقل، همواره چند قدم جلوتر از نهادهای امنیتی و قضایی حرکت می‌کنند. تکنیک‌هایی چون جاسازی کوکائین در قالب مجسمه‌ها، لباس‌های آغشته به محلول، محصولات آرایشی و حتی پروتزهای بدن، بخشی از خلاقیت سیستماتیک این گروه‌هاست. تکنولوژی‌هایی مانند «قفل شیمیایی»، که کوکائین را در محصولاتی مانند شامپو یا کرم‌های مراقبتی پنهان می‌کند، نمونه‌ای از تکامل روش‌های قاچاق است.
فرانسه، با موقعیت جغرافیایی کلیدی، ۵۵۰۰ کیلومتر مرز ساحلی، و یکی از پرترددترین فرودگاه‌های اروپا، هم مقصد مصرف و هم نقطه‌ی عبور به سوی دیگر کشورها شده است. مواد مخدر از مسیرهای گوناگون — از جزایر آنتی، برزیل، غرب آفریقا، افغانستان، کانادا، و حتی تایلند — وارد کشور می‌شوند. در سال ۲۰۲۵، قاچاق متامفتامین به پولینزی فرانسه و رئونیون نیز شدت یافته و فرودگاه‌های کوچک‌تر مانند فور دو فرانس و پوانت-اَ-پیتر در کارائیب نیز به کانون‌های جدید قاچاق بدل شده است.
قاچاقچیان داخلی، عمدتاً برخاسته از محله‌های محروم شهری، با استفاده از سرمایه‌های ناشی از قاچاق حشیش وارد بازار پرسود کوکائین شده‌اند. در بالاترین سطح این شبکه‌ها، کمتر از ده گروه فرانسوی بخش عمده‌ای از واردات کوکائین را کنترل می‌کنند. در سطح میانی، شبه‌توزیع‌کنندگان مسئول حمل‌ونقل، توزیع نیمه‌عمده و حذف رقبا هستند. پایین‌ترین سطح، شامل جوانانی است که در نقاط فروش یا با سیستم تحویل خانگی فعالیت می‌کنند.
نقاط فروش سنتی کاهش یافته است (از ۴۰۳۴ مورد در سال ۲۰۲۰ به ۲۷۲۹ نقطه در سال ۲۰۲۴)، اما جای خود را به روش‌هایی مدرن مانند آپارتمان‌های اجاره‌ای کوتاه‌مدت (موسوم به «ایربنبو») (Airbnbeuh) و جعبه‌های کلید حاوی مواد در سطح شهر داده‌اند. نتیجه‌ی این تحولات، حذف کامل مناطق سفید در نقشه‌ی توزیع مواد مخدر در فرانسه است.
در کنار بسط شبکه‌ها، خشونت نیز تشدید شده و اکنون بخشی جدایی‌ناپذیر از فرهنگ قاچاق محسوب می‌شود. در سال ۲۰۲۴، ۱۷۳ شهر فرانسه صحنه‌ی قتل یا تلاش برای قتل مرتبط با مواد مخدر بوده است. شهرهایی چون مارسی، گرنوبل، تولوز، و حتی مناطق حاشیه‌ای مانند ویلوربان و اشیرول با افزایش نگران‌کننده‌ای از درگیری‌ها مواجه شده‌اند. گزارش اداره‌ی مبارزه با مواد مخدر فرانسه از «خشونت نامحدود» و «فرهنگ‌زدایی کامل» در این حوزه سخن می‌گوید. برای هر نوع خشونتی تعرفه‌ای وجود دارد: از ۲۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ یورو برای ضرب‌وشتم یک بدهکار، تا ۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ یورو برای حذف یک رقیب.
شبکه‌های قاچاق از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی نیز بهره می‌برند. آن‌ها نه‌تنها برای تبلیغ یا استخدام نیروی کار از این ابزار استفاده می‌کنند، بلکه از آن برای به رخ کشیدن قدرت خود و ارسال پیام به دولت و جامعه نیز بهره می‌برند. کنفرانس مطبوعاتی گروه «DZ Mafia» در اکتبر ۲۰۲۴، با ماسک و نشان رسمی، نمونه‌ای از این تاکتیک رسانه‌ای است.
در کنار این گروه‌های بومی، باندهای خارجی نیز نقش پررنگی دارند: از مافیای ایتالیایی «ندرانگتا» گرفته تا «مافیای مغربی-هلندی»، باندهای بالکانی و آلبانیایی، کارتل سینالوآ از مکزیک، و شبکه‌های ترک، آسیایی، و آفریقایی. برخی از این گروه‌ها در واردات، برخی در تولید مواد شیمیایی، و برخی در شست‌وشوی پول تخصص دارند.
در مجموع، فرانسه اکنون با یک تهدید چندلایه، پیچیده و فراملی مواجه است که ابعاد آن از صرف مواد مخدر فراتر رفته و به امنیت عمومی، سلامت همگانی، و ساختار اجتماعی ضربه می‌زند.
