مِرتس: به دنبال تقویت پهنه اروپایی ناتو هستیم؛ نه جایگزین سازی برای آن
فریدریش مِرتس، صدراعظم آلمان، در جریان سفر رسمی خود به فرانسه و دیدار با امانوئل مکرون رئیسجمهور این کشور در شهر «تولون»، بر ضرورت تعمیق همکاریهای دو کشور برای تقویت اروپا و افزایش نقش آن در امنیت بینالمللی تأکید کرد. او تصریح نمود که هدف برلین، «تقویت بعد اروپایی ناتو» است و نه ایجاد جایگزینی برای این پیمان نظامی.

مِرتس در سخنان خود با اشاره به «روح تولون» از آن به عنوان نماد همبستگی جدید دو کشور یاد کرد؛ روحیهای که به گفته او، در نشستهای مشترک دولتها، در سفرهای اخیر به واشنگتن و همچنین در دیدار با رهبران اروپای شرقی آشکار شده است. او تأکید کرد که یک مشارکت قدرتمند آلمانی ـ فرانسوی میتواند بهترین پاسخ به چالشهای امنیتی، اقتصادی و سیاسی پیشروی اروپا باشد.
در حوزه اقتصاد، صدراعظم آلمان از ضرورت کاهش بروکراسی و گسترش بازار داخلی اروپا سخن گفت و افزود که با بیش از ۴۵۰ میلیون مصرفکننده، این بازار میتواند زمینهساز رشد شرکتها و ایجاد فرصتهای شغلی جدید باشد. او به توافقات گسترده برلین و پاریس در زمینه حمایت از نوآوریهای فناورانه، همکاری در صنایع خودروسازی و دیجیتال، توسعه پروژههای فضایی مشترک، سرمایهگذاری در انرژیهای نو بهویژه برق و هیدروژن و همچنین تأمین پایدار مواد خام اشاره کرد. به باور او، این دستورکار اقتصادی مشترک میتواند اروپا را دوباره به بازیگری رقابتپذیر در عرصه جهانی بدل کند.
موضوع اوکراین نیز در کانون مذاکرات قرار داشت. مِرتس تأکید کرد که کییف نیازمند تضمینهای امنیتی روشن است و این تضمینها باید بر ستونهایی چون تجهیز، تأمین مالی و آموزش بلندمدت نیروهای مسلح اوکراین استوار باشد. او یادآور شد که آلمان و فرانسه هر دو در قبال امنیت اروپا مسئولیت دارند؛ آلمان با ظرفیتهای اقتصادی و صنعتی خود و فرانسه با توان دیپلماتیک و نظامیاش.
در عرصه دفاعی، مِرتس بار دیگر تأکید کرد که تلاشهای مشترک آلمان و فرانسه جایگزین ناتو نخواهد شد بلکه هدف، تقویت وجه اروپایی این پیمان است. او بهویژه به همکاریهای دو کشور در پروژههای مشترک نظامی از جمله «سامانه هوایی رزمی آینده (FCAS)» و «سامانه اصلی مبارزه زمینی (MGCS)» اشاره کرد و گفت تصمیمات مهمی در این زمینه در آینده نزدیک اتخاذ خواهد شد.
صدراعظم آلمان در پایان خاطرنشان ساخت که «موتور آلمانی ـ فرانسوی» دوباره به حرکت درآمده و این نزدیکی بیش از هر زمان دیگری برای اروپا حیاتی است. او تأکید کرد که سنت چند دههای همکاری میان دو کشور، که پس از جنگ جهانی دوم بنا شد، امروز پایهای مطمئن برای یک اروپای آزاد، امن و رقابتپذیر به شمار میرود. به گفته او، این همکاری نه صرفاً تصمیمی نهادی، بلکه محصول روابط انسانی و اعتماد متقابل رهبران است؛ عاملی که میتواند آینده اروپا را تضمین کند.
سخنان فریدریش مِرتس در تولون را میتوان نقطه عطفی در بازتعریف نقش آلمان و فرانسه در اروپا دانست. او بهصراحت تأکید کرد که هدف برلین و پاریس، نه ایجاد یک ساختار امنیتی موازی، بلکه تقویت ستون اروپایی ناتو است. این موضعگیری در شرایطی مطرح میشود که هم تهدیدهای خارجی ـ بهویژه جنگ اوکراین و سیاستهای روسیه ـ و هم فشارهای داخلی مانند رکود اقتصادی و بحران انرژی، اتحادیه اروپا را در موقعیت حساسی قرار دادهاند.
تحرک تازه آلمان و فرانسه، اگر با موفقیت همراه شود، میتواند شکافهای اخیر درون اروپا را تا حدی پر کند و بار دیگر موتور دوقلوی قاره را به حرکت درآورد. تأکید بر کاهش بروکراسی و افزایش رقابتپذیری اقتصادی نشان میدهد که رهبران دو کشور دریافتهاند امنیت صرفاً نظامی نیست و پشتوانه اقتصادی قدرتمند لازمه حفظ موقعیت اروپا در جهان چندقطبی آینده است.
از سوی دیگر، طرح موضوع تضمینهای امنیتی برای اوکراین و نگاه بلندمدت به آموزش و تجهیز ارتش این کشور، نشاندهنده پذیرش یک واقعیت استراتژیک است: جنگ اوکراین یک بحران کوتاهمدت نیست و اروپا باید برای سالهای طولانی آماده حضور فعال در آن باشد. این همان جایی است که همگرایی آلمان و فرانسه میتواند بهعنوان وزنهای تعیینکننده در سیاستهای دفاعی و خارجی اتحادیه اروپا عمل کند.
در نهایت، پیام اصلی مِرتس را میتوان چنین خلاصه کرد: اروپا تنها زمانی میتواند آزاد، امن و رقابتپذیر باقی بماند که بر پایه همکاری عمیق میان آلمان و فرانسه بنا شود. این شراکت، ستون فقرات سیاست اروپایی خواهد بود؛ اما موفقیت آن مشروط به اراده واقعی برای اجرای توافقات و عبور از موانع سیاسی و اقتصادی است. اگر این مسیر ادامه یابد، «روح تولون» میتواند نه فقط یک نماد، بلکه سرآغاز مرحلهای تازه در تاریخ اتحادیه اروپا باشد.