ممنوعیت تسلیحات اسرائیلی در نمایشگاه بورژه: نشانهای از تغییر لحن فرانسه یا بازیای دوگانه؟
اقدام فرانسه در ممنوعیت نمایش سلاحهای اسرائیلی در نمایشگاه بورژه، بیشتر ظاهری و در خدمت منافع اقتصادی است.

در نمایشگاه بینالمللی هوافضای «بورژه» در شمال پاریس که از ۱۶ تا ۲۲ ژوئن ۲۰۲۵ برگزار میشود، دولت فرانسه پنج شرکت تسلیحاتی اسرائیلی از جمله «البیت سیستمز»، «رافائل» و «صنایع هوافضای اسرائیل» را از نمایش تجهیزات تهاجمی منع کرد. این تصمیم در حالی اتخاذ شد که درگیریهای نظامی و کشتار غیرنظامیان در غزه و اخیرا تجاوز نظامی به آسمان ایران همچنان ادامه دارد و فشار افکار عمومی جهانی بر تلآویو افزایش یافته است.
به دستور مستقیم دفتر نخستوزیری فرانسه، ورودی غرفههای این شرکتها با تختههای چوبی پوشانده شده و مأموران پلیس از حضور بازدیدکنندگان جلوگیری کردهاند. نخستوزیر فرانسه، فرانسوا بایرو، در سخنرانی افتتاحیه این اقدام را نشانهای از «نارضایتی اخلاقی» فرانسه از اوضاع فاجعهبار انسانی در غزه دانست و تأکید کرد که «نمایش تسلیحات تهاجمی در خاک فرانسه قابل قبول نیست».
اگرچه این تصمیم با واکنش رژیم صهیونیستی مواجه شد و مقامات اسرائیلی آن را «تبعیضآمیز» و «رسواییآفرین» خواندند، اما واقعیت آن است که این اقدام بیشتر از آنکه یک موضعگیری اصولی باشد، بازیای سیاسی برای حفظ وجهه انسانی فرانسه در میان اعتراضات جهانی است. چرا که هنوز هم بسیاری از شرکتهای غربی، از جمله فرانسوی، در نمایشگاه حضور فعال دارند و به نمایش و فروش انواع تجهیزات نظامی ادامه میدهند.
باید توجه داشت که تنها ۵ شرکت از ۹ شرکت اسرائیلی حاضر در بورژه از این تصمیم تأثیر پذیرفتهاند، زیرا چهار شرکت دیگر تنها در حوزههای غیرنظامی فعالیت داشته یا با سیاست دولت همراه شدهاند. این نشان میدهد که اقدام پاریس نه یک تحریم کامل، بلکه یک واکنش کنترلشده در چارچوب منافع اقتصادی و سیاسی بوده است.
از سوی دیگر، برخی تحلیلگران این رویکرد را تلاش فرانسه برای فاصلهگیری ظاهری از اقدامات رژیم صهیونیستی میدانند؛ در حالیکه روابط اقتصادی، نظامی و اطلاعاتی میان دو طرف همچنان در جریان است. شرکت «البیت»، که بخشی از سلاحهای مورد استفاده برای جنگافروزی رژیم صهیونیستی را تولید میکند، اعلام کرده بود پیشاپیش فهرست تجهیزات خود را برای بررسی به برگزارکنندگان ارسال کرده و مجوز لازم را نیز دریافت کرده بود.
در شرایطی که دادگاه منطقهای پاریس چند روز پیش شکایت فعالان حقوق بشر درباره حضور اسرائیل در نمایشگاه را رد کرده بود، ورود ناگهانی دولت فرانسه و تصمیم برای مسدودسازی غرفهها، نشانهای از تلاش برای جلب رضایت افکار عمومی بدون برخورد ریشهای با ماهیت اشغالگرانه و جنایتکارانه رژیم صهیونیستی است.
نکته مهمتر آنکه در حاشیه همین نمایشگاه، شرکت ایرباس، غول هوافضای اروپا، قراردادهایی به ارزش دهها میلیارد دلار با عربستان سعودی، لهستان و ژاپن امضا کرده است. این امر بار دیگر نشان میدهد که دغدغههای انسانی در سیاست خارجی فرانسه غالباً پشت منافع نظامی-اقتصادی پنهان میشود و اقدامات ظاهراً اخلاقمدارانهای چون ممنوعیت نمایش سلاحهای اسرائیلی، بیشتر به یک نمایش رسانهای برای شستن چهره فرانسه در افکار عمومی شباهت دارد.
در مجموع، آنچه در بورژه رخ داد، بیش از آنکه بیانگر موضعی اصولی علیه جنایات صهیونیسم باشد، بازتابی از نوعی دوگانگی در سیاست خارجی فرانسه و دیگر قدرتهای غربی است: جایی که منافع و قراردادهای میلیاردی بر جان کودکان غزه و مظلومیت فلسطینیان و نقض حقوق بینالملل در تجاوز به ایران ارجحیت دارد.