فرانسه در آستانه‌ی بحران خشکسالی فراگیر
با گسترش خشکسالی در فرانسه، منابع آب سطحی و زیرزمینی با تهدید روبه‌رو شده‌اند و آینده‌ای پرتنش پیش‌بینی می‌شود.
در آستانه تابستان، با اوج گرفتن دما در سراسر فرانسه، نشانه‌های هشداردهنده‌ای از گسترش خشکسالی در سطح کشور به چشم می‌خورد. خاک‌های خشک‌شده، کاهش شدید جریان رودخانه‌ها و وضعیت نگران‌کننده منابع آب زیرزمینی همگی از آینده‌ای پرتنش حکایت دارند؛ آن‌هم در حالی که پیش‌بینی‌های هواشناسی حاکی از سه‌ماهه‌ای خشک‌تر از حد معمول است.
براساس داده‌های رسمی، هم‌اکنون در حدود ۳.۵ درصد از قلمرو فرانسه محدودیت‌هایی برای مصرف آب آشامیدنی وضع شده است، مانند ممنوعیت آبیاری باغ‌ها، شست‌وشوی خودروها و پر کردن استخرها. افزون بر آن، بیش از یک‌چهارم خاک فرانسه در وضعیت «هشدار» قرار دارد؛ منطقه‌ای که در آغاز ماه ژوئن تنها یک‌چهارم آن شامل چنین تدابیری می‌شد. مناطقی مانند اُ-دو-فرانس (Hauts-de-France)، بریتانی، سانتر وال دو لوار (Centre-Val de Loire) و گرانتست (Grand Est) از جمله این مناطق هستند.
در منطقه موزل، از تاریخ ۲۴ ژوئن، کل استان مشمول محدودیت‌ها شده است. مسئولان محلی با اشاره به خشک‌شدن برخی رودخانه‌ها اعلام کرده‌اند که کمبود بارندگی از اوایل بهار آغاز شده و در ماه مه میزان بارش‌ها حدود ۳۰ درصد کمتر از حد نرمال بوده است. ماه ژوئن نیز طبق پیش‌بینی‌ها حدود ۲۰ درصد کم‌بارش‌تر از معمول خواهد بود.
کاهش بارندگی‌ها تأثیر مستقیم بر رطوبت خاک داشته است. در پایان ماه مه، شاخص رطوبت خاک در مناطقی همچون نرماندی، Hauts-de-France و شامپاین-آردن به سطحی رسیده بود که معمولاً در پایان ژوئیه دیده می‌شود. از آن زمان تاکنون، خشکی خاک تقریباً به تمام کشور گسترش یافته است.
در زمینه منابع آبی سطحی، یعنی رودخانه‌ها، نیز وضعیت هشداردهنده است. کاهش شدید دبی رودخانه‌ها در شمال شرق فرانسه از اوایل ژوئن ثبت شده و اکنون این شرایط به سایر مناطق نیز سرایت کرده است. کلر مگان، کارشناس منابع آبی در اداره تنوع زیستی فرانسه، با اشاره به وخامت سریع شرایط، این وضعیت را «قابل توجه» توصیف کرده است.
در برتانی، حدود ده ایستگاه اندازه‌گیری از آستانه هشدار عبور کرده است. این منطقه به طور عمده به منابع سطحی برای تأمین آب شرب وابسته است. در منطقه فینیستر، یک اتحادیه تأمین و انتقال آب که حدود ۴۲ هزار نفر را پوشش می‌دهد، از ۱۰ ژوئن هشدار وضعیت بحرانی را اعلام کرده است. سطح آب در رودخانه محل برداشت روزبه‌روز در حال کاهش است و به سطحی مشابه با سال خشکسالی ۲۰۲۲ رسیده، آن‌هم با یک ماه جلوتر از روند عادی.
وضعیت منابع آب زیرزمینی در فرانسه ناهمگون است. براساس داده‌های اداره زمین‌شناسی و معادن فرانسه (BRGM)، تا ۱۵ ژوئن، حدود ۴۰ درصد از سفره‌های زیرزمینی دارای سطحی پایین‌تر از حد نرمال بوده، در حالی‌که ۳۷ درصد دیگر سطحی بالاتر از حد معمول داشته‌اند. در مناطقی مانند حوزه پاریس و راهرو رود رون-سائون، وضعیت سفره‌های عمیق و کندجریان «مطلوب» ارزیابی شده و پیش‌بینی می‌شود در تابستان در سطح بالای نرمال باقی بمانند.
با این‌حال، نگرانی اصلی متوجه سفره‌های آب «واکنش‌پذیر» در شمال فرانسه است که به سرعت تحت تأثیر تغییرات بارندگی قرار می‌گیرند. این منابع از ماه فوریه شروع به کاهش کرده‌اند و در مناطقی مانند لورن، سطح آن‌ها به شکل قابل توجهی پایین‌تر از حد معمول ثبت شده است. در جنوب فرانسه اما بارندگی‌های دیرهنگام به تثبیت نسبی منابع کمک کرده است.
در مناطق جنوبی همچون اود و پیرنه-اورینتال که از سال ۲۰۲۲ با خشکسالی مزمن مواجه‌اند، وضعیت بسیار نگران‌کننده است. سطح سفره‌های آب در کوهستان کوربیر و ناحیه روسیون پایین بوده و بهبود بارندگی بین سپتامبر تا مه نیز نتوانسته کمبودها را جبران کند.
در نواحی‌ای چون اسپر رئار (Aspres-Réart) در جنوب شرقی پیرنه، وابستگی شدید به جریان‌های رودخانه‌ای وجود دارد. اما فعال شدن مجدد این رودخانه‌ها تنها در صورت بارندگی‌های بسیار شدید ممکن است. اداره منطقه‌ای پیرنه-اورینتال که در اواخر ماه مه برخی محدودیت‌ها را کاهش داده بود، از ۲۴ ژوئن بار دیگر آن‌ها را تشدید کرده است. به‌ویژه که گردشگری تابستانی و مصرف بالای آب توسط بازدیدکنندگان می‌تواند فشار موجود را تشدید کند.
بحرانی که اکنون در بسیاری از نقاط فرانسه در حال گسترش است، نه‌تنها به تهدیدی برای امنیت آبی بدل شده، بلکه نشان‌دهنده لزوم بازنگری در سیاست‌های مدیریت منابع آب و آمادگی در برابر تغییرات اقلیمی است.
