شیوههای جدید قاچاق مواد مخدر در فرانسه
استفادهی قاچاقچیان فرانسه از خانههای اجارهای کوتاهمدت و جعبههای کلید برای توزیع مخفی مواد مخدر، چالشی نو برای نیروهای امنیتی است.

از روآن تا بایون، قاچاقچیان مواد مخدر در فرانسه روشی تازه و زیرکانه برای توزیع کالای خود یافتهاند؛ استفاده از اجارههای کوتاهمدت منازل از طریق پلتفرمهایی که در اصل برای گردشگران طراحی شدهاند. این ابتکار که در میان نیروهای پلیس به طنز «اربنبو» (Airbnbeuh) یا «اربنکوک» (Airbncoke) نامیده میشود، در گزارش اخیر اداره مبارزه با مواد مخدر فرانسه (Ofast) بهعنوان پدیدهای رو به گسترش معرفی شده است؛ نشانهای از اینکه دیگر نقطهای از خاک فرانسه از فعالیت باندهای مواد مخدر مصون نمانده است.
در این شیوه، خانهها یا آپارتمانهای اجارهای بهطور موقت به انبار یا محل فروش مستقیم مواد مخدر تبدیل میشوند. قاچاقچیان با بهرهگیری از جعبههای کلید رمزدار، محموله را بدون تماس مستقیم با مشتری تحویل میدهند. مشتری آدرس یا مختصات GPS محل را از طریق پیامرسانهای رمزگذاریشده مانند تلگرام یا سیگنال دریافت میکند و بسته خود را از جعبه کلید برمیدارد. پرداخت نیز یا بهصورت نقدی در همان جعبه انجام میشود، یا با کارتهای پیشپرداخت و یا از طریق انتقال آنی بانکی.
این شیوه نهتنها در شهرهای بزرگ، بلکه در مناطق روستایی نیز رواج یافته است. در شهرهایی چون کانتال یا کروز، منازل دورافتاده به مراکز توزیع منطقهای بدل شدهاند و حتی در برخی موارد، محمولهها با پهپاد به نزدیکترین نقطهی مشتری ارسال میشود. قاچاقچیان با الهام از مدلهای تجاری مدرن، تخفیف، کارت وفاداری و خدمات تحویل درب منزل را نیز به مشتریان عرضه میکنند؛ الگویی که بیشتر شبیه فروشگاههای زنجیرهای است تا فعالیتهای زیرزمینی.
موارد متعددی از این سبک کار کشف شده است: در سارتلا، پلیس یک جوان ۱۹ساله را هنگام معامله در مقابل اقامتگاه اجارهایاش بازداشت کرد و ۸۰۰۰ یورو مواد مخدر از او کشف شد. در دسامبر ۲۰۲۴، در حومهی لیون، کارگر نظافتچی یک آپارتمان اجارهای با انبوهی از کوکائین و سلاح گرم روبهرو شد و گزارش داد؛ پلیس سه مظنون را بازداشت و مقادیر قابل توجهی مواد مخدر، سلاح و سیگار الکترونیکی کشف کرد. در روآن، صاحبخانه هنگام بازدید انرژی منزلش، انبوهی حشیش را یافت و ماجرا را به پلیس گزارش داد.
باندها گاهی شبکهای از جعبههای کلید را در پارکینگها، راهروهای ساختمان یا انبارهای متروکه نصب میکنند. در بایون، یک قاچاقچی ۲۷ساله ۱۴ جعبهی کلید را در چند شهر ساحلی کار گذاشته بود و احتمالاً سالها میتوانست بدون جلب توجه فعالیت کند، اگر مشاجره با یکی از مشتریان باعث نمیشد پلیس به ماجرا پی ببرد.
پلیس و ژاندارمری تلاش میکنند روشهای خود را با این تحول هماهنگ کنند؛ از پایش رزروهای مشکوک در پلتفرمهای اجاره گرفته تا بررسی سوابق، تحلیل تصاویر گوگل استریتویو و ردگیری اثرات دیجیتال. با این حال، همانطور که یک مقام قضایی در بوردو اعتراف میکند، «ما همیشه دو قدم عقبتر از آنها هستیم و هر بازداشت، بلافاصله با بازسازی شبکه مواجه میشود.»
مالکان املاک اجارهای گاه ناخواسته وارد این بازی خطرناک میشوند؛ برخی با مشاهدهی خرابی یا رفتارهای مشکوک هشدار میدهند و برخی دیگر، از ترس یا بیاعتمادی، ترجیح میدهند سکوت کنند. پلتفرمهای اجاره نیز مدعی همکاری با پلیس هستند، اما استفادهی قاچاقچیان از هویتهای جعلی یا واسطهها، شناسایی عاملان را دشوار میکند.
این «پلتفرمیسازی» قاچاق مواد مخدر، ساختاری انعطافپذیر و خلاق ایجاد کرده است. نقاط سنتی فروش خیابانی که روزگاری در محلههای حساس شهرها متمرکز بودند، اکنون جای خود را به سیستمهای پراکنده و مخفی دادهاند. طبق آمار، تعداد این نقاط از ۴۰۳۴ مورد در سال ۲۰۲۰ به ۲۷۲۹ مورد در پایان ۲۰۲۴ کاهش یافته است؛ نه بهدلیل کاهش تجارت مواد مخدر، بلکه به علت تغییر شکل آن.
افزایش تقاضا برای موادی چون کانابیس، اکستازی و کوکائین ــ که در سال جاری کشفیات کوکائین ۴۶ درصد رشد داشته ــ محرک اصلی این نوآوریهاست. قاچاقچیان امروز بیش از هر زمان دیگر مانند «متخصصان حرفهای لجستیک» عمل میکنند و از هر ابزار روزمره، از اجاره خانه گرفته تا فناوری GPS، برای گسترش بازار خود بهره میبرند.
گزارش ادارهی مبارزه با مواد مخدر فرانسه نشان میدهد که این پدیده به بخش جداییناپذیر از «ضدفرهنگ» شهری و حتی روستایی بدل شده و خشونت ناشی از رقابت بین باندها رو به افزایش است. مقامات ارشد پلیس و وزارت کشور، از جمله وزیر کشور فعلی، برونو روتایو، و سلف او، ژرالد دارمانن، مبارزه با این تجارت را بهعنوان یکی از محورهای اصلی امنیت عمومی معرفی کردهاند.
با این حال، بحث دربارهی چگونگی مقابله همچنان باز است: گروهی خواهان تشدید مجازاتها هستند و گروهی دیگر به سمت سیاستهایی مانند قانونیسازی محدود کانابیس برای کاهش جذابیت بازار سیاه مینگرند. آنچه مسلم است، این است که قاچاقچیان مواد مخدر هر روز خلاقتر، بیپرواتر و چابکتر میشوند، و مبارزه با آنها نیازمند راهبردی تازه، سریع و هماهنگ است.