شکستن سکوت: روایت دختر فرانسوا بایرو از خشونت در مدرسهی مذهبی بتئارام
روایت دردناک دختر فرانسوا بایرو، نخستوزیر فرانسه از خشونت در مدرسهی بتئارام، افشاکنندهی سکوت جمعی و مسئولیت سیاسی پدرش است.

هفدهم فوریه، هلن بایرو، دختر فرانسوا بایرو، نخستوزیر فرانسه تماسی غیرمنتظره با آلن اسکر، سخنگوی جمعی از قربانیان سابق مدرسه مذهبی نوتردام دو بتئارام برقرار میکند؛ فردی که بیش از یک سال است در حال گردآوری شهادتهایی در رابطه با خشونتهای جسمی، تجاوزهای جنسی و تعرضهایی است که دانشآموزان در این مؤسسه در دهههای گذشته تجربه کردهاند.
هلن پرلان (با نام خانوادگی مادرش)، که امروز ۵۳ سال دارد، با روایت خود از تجربهی شخصیاش در دههی ۱۹۸۰، ابعاد تازهای به رسوایی مدرسهی بتئارام و نقش احتمالی پدرش – نخستوزیر فعلی فرانسه – در سرپوش گذاشتن بر این وقایع میافزاید. او در گفتوگو با «پاریس مچ» و در کتاب آلن اسکر با عنوان سکوت بتئارام، فاش میکند که در سن ۱۴ سالگی، در جریان یک اردوی تابستانی مذهبی، توسط یکی از کشیشان بتئارام مورد ضربوشتم شدید قرار گرفته است؛ تا حدی که بیاختیار ادرار میکند و شب را در کیسهخواب خیس خود به صبح میرساند.
او همچنین از مشاهدهی خشونت شدید علیه یکی از همکلاسیهایش در سال ۱۹۸۷ در یک سالن مطالعه خبر میدهد؛ همان دانشآموزی که در روز تماس هلن با آلن اسکر، از فرانسوا بایرو به دلیل عدم گزارشدهی به مراجع قضایی شکایت کرده است.
هلن در بیان تجربهاش نه تنها به پدرش اتهامی وارد نمیکند، بلکه تاکید میکند که هرگز داستان خود را با او در میان نگذاشته بوده و او را از هرگونه دروغگویی مبرا میداند. فرانسوا بایرو نیز در واکنشی احساسی، اظهار داشت: «بهعنوان یک پدر خانواده، این ماجرا قلبم را میشکند. اینکه چنین فجایعی در جریان بودهاند و ما از آن بیاطلاع بودهایم، برای من تقریباً غیرقابلتحمل است.»
اما این داستان، صرفاً ماجرای یک خانواده نیست؛ بلکه بخشی از یک سکوت جمعی است. همانطور که هلن میگوید: «این فقط ماجرای بایرو نیست، بلکه بازجویی از انکار عمومی است. نه انکار از روی دروغ، بلکه انکار به دلیل ناباوری و سکوت.» او در ادامه تحلیل میکند که چگونه جمع کثیری از شاهدان، نه تنها خود را به بیخبری زدند بلکه قربانیان را نیز به سکوت وامیداشتند: «چشمانشان مانند پروانههایی مرده به دیوار سنجاق شده بود. هیچ امکانی برای حرف زدن به قربانی نمیدادند.»
اسکر در کتاب خود از «جرم کامل» سخن میگوید. به باور او، سیستم بتئارام با ایجاد فضای تقدسگرایی و اعتماد مطلق به نهاد کلیسا، شرایطی فراهم کرده بود که خشونتهای جنسی در آن به شکل مداوم و بیمجازات تکرار میشد. او تاکید میکند که همه در منطقه از این خشونتها خبر داشتند: «از افراد برجسته گرفته تا کارگران و سیاستمداران – همه از آن آگاه بودند. حتی بایرو.»
با وجود تلاش دخترش برای تفکیک این مسئله از «رسوایی بایرو»، شواهد و مستندات، او را نه تنها بهعنوان پدری نگران، بلکه بهعنوان یک سیاستمدار باسابقه مسئول نیز زیر سؤال میبرد. بایرو از سال ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷ وزیر آموزش ملی فرانسه بود؛ دورهای که در آن نخستین گزارشهای مربوط به خشونت در بتئارام مطرح شد. حال او باید در تاریخ ۱۴ مه، در برابر کمیسیون تحقیق پارلمان به سؤالات پاسخ دهد. در نهایت، همانطور که اسکر در پایان کتاب خود مینویسد: «سکوت بتئارام، سکوت یک ملت است.»