رکود نگرانکننده در کاهش انتشار کربن در فرانسه
رشد اندک انتشار کربن در فرانسه در سال ۲۰۲۵ زنگ خطری برای تحقق اهداف اقلیمی و گذار زیستمحیطی است.

در حالی که فرانسه با موجی طولانی و شدید از گرما روبهروست، دادههای جدید نشان میدهند که کاهش انتشار گازهای گلخانهای در این کشور تقریباً متوقف شده است. بنا بر آمار اولیهی منتشر شده توسط مرکز فنی مطالعات آلودگی هوا (Citepa)، انتشار کربن در سهماههی نخست سال ۲۰۲۵ تنها ۰٫۲ درصد افزایش یافته و پیشبینی میشود در مجموع سال، تنها ۰٫۸ درصد کاهش یابد. این میزان، در صورت تأیید، ضعیفترین کاهش سالانه از سال ۲۰۱۸ به شمار میآید و با توجه به تعهدات اقلیمی فرانسه، نگرانکننده است.
براساس توافقات اقلیمی، فرانسه باید سالانه حدود ۵ درصد از انتشار گازهای گلخانهای خود را تا سال ۲۰۳۰ کاهش دهد تا به کاهش ۵۵ درصدی نسبت به سال ۱۹۹۰ دست یابد. در عمل، این هدف نیازمند شش برابر شدن سرعت فعلی کاهش آلایندههاست. با توجه به کاهش ۶.۸ درصدی انتشار در سال ۲۰۲۳ و ۳.۹ درصدی در سال ۲۰۲۲، روند نزولی در سالهای اخیر بهوضوح کند شده است. کاهش ۱.۸ درصدی در سال ۲۰۲۴ و اکنون پیشبینی افت تنها ۰.۸ درصدی برای ۲۰۲۵، زنگ هشدار جدی برای مسئولان است.
خانم انیس پانیه-روناشر، وزیر گذار زیستمحیطی فرانسه، در گفتوگو با روزنامهی لوموند این ارقام را «بسیار نگرانکننده» خوانده و دلیل آن را در سردرگمی سیاستها، عقبنشینیها و سخنان پوپولیستی برخی چهرهها در برابر گذار زیستمحیطی دانسته است. او وعده داده که در حوزههایی همچون برقیسازی خودروها و افزایش فشار بر شرکتها برای کاهش آلایندهها اقدامات قاطعی انجام دهد.
دادههای مرکز فنی مطالعات آلودگی هوا (Citepa) نشان میدهد که در زمستان سرد ۲۰۲۵، میزان انتشار از بخش ساختمانها ۵.۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته است. علت اصلی این موضوع، سرمای شدید بهویژه در ماه فوریه و اتکای گسترده به سامانههای گرمایشی با سوختهای فسیلی است. این امر گواهی است بر عقبماندگی فرانسه در زمینه بازسازی حرارتی ساختمانها.
خانم آن برنگو، مسئول برنامههای شبکه اقدام اقلیمی (Réseau Action Climat)، توقف برنامه حمایت مالی MaPrimeRénov برای نوسازیهای گسترده را اقدامی نادرست خوانده و تأکید میکند که بدون این نوع نوسازیها، کاهش پایدار انتشار گازهای گلخانهای ممکن نخواهد بود.
در نقطهی مقابل، بخش حملونقل – بزرگترین عامل انتشار کربن در فرانسه – با کاهش ۲.۵ درصدی در سهماههی نخست سال عملکردی قابل قبول داشته است، که عمدتاً ناشی از کاهش مصرف گازوئیل است. صنعت تولیدی نیز با کاهش ۰.۵ درصدی و بخش کشاورزی با ۰.۲ درصد کاهش سهمی هرچند اندک در مهار انتشار آلایندهها داشته است.
کاهش گازهای گلخانهای در بخش کشاورزی عمدتاً به کاهش تعداد دامهای گوشتی بازمیگردد، اما در مقابل، استفادهی بیشتر از کودهای نیتروژنی در بخش زراعت، انتشار گازهای آلاینده را افزایش داده است.
برای کل سال ۲۰۲۵، بیشترین کاهش انتشار مربوط به بخش صنعت تولید و ساختوساز (۲.۴ درصد) و کشاورزی (۱.۳ درصد) پیشبینی شده است. در حالی که انتشار ناشی از ساختمانها در سطحی ثابت باقی میماند، پیشبینی میشود که انتشار ناشی از حملونقل جادهای افزایش یابد.
در مورد تولید انرژی نیز، Citepa هشدار میدهد که کاهشهای قابلتوجه دو سال اخیر بهطور چشمگیری کند خواهد شد. مصرف انرژی هستهای و سوختهای فسیلی در سطحی ثابت باقی خواهد ماند، درحالیکه تقاضای برق افزایش مییابد و این افزایش تأثیر مثبت انرژیهای تجدیدپذیر را کاهش میدهد.
اوگوستن اوژیه، دبیرکل جدید برنامهریزی زیستمحیطی دولت فرانسه، با اذعان به اینکه فرانسه در سال ۲۰۲۵ به اهداف اقلیمی خود نخواهد رسید، اعلام کرده که برنامههایی برای تسریع روند کاهش در سال ۲۰۲۶ در نظر گرفته شده است. او از پیشرفت در برقیسازی ناوگان خودروهای سازمانی، بازگشت طرح لیزینگ اجتماعی از سپتامبر و پروژههای کاهش آلایندهها در ۵۰ سایت صنعتی بزرگ سخن گفته است.
او همچنین خواستار یافتن منابع مالی جدید برای حمایت از نوسازیهای انرژیبَر شده و پیشنهاد بازنگری در پرداخت یارانه به اقدامات منفرد (مانند تعویض پنجره) و حذف احتمالی کمکها به ۲۰ درصد از ثروتمندترین خانوارها را مطرح کرده است.
در مقابل، شبکه اقدام اقلیم خواستار افزایش چشمگیر سرمایهگذاری در نوسازی عمیق ساختمانها، توسعهی خودروهای برقی، حملونقل عمومی و زیرساختهای دوچرخهسواری و همچنین کاهش مصرف گوشت شده است. به گفتهی آن برنگو، «این آمار یک زنگ خطر برای دولت است. ما منتظر یک واکنش قوی در بالاترین سطح هستیم.»