روابط رو به تیرگی فرانسه و اسرائیل؛ از شلیک به دیپلماتها تا بحرانهای دیپلماتیک
تنشهای دیپلماتیک بیسابقه میان فرانسه و رژیم صهیونیستی با تیراندازی به دیپلماتها، احضار سفرا و حمایت فرانسه از فلسطین تشدید شد.

روابط دیپلماتیک میان فرانسه و رژیم صهیونیستی به شکلی بیسابقه دچار تنش و سردی شده است. تازهترین نقطهی التهاب، حادثهی تیراندازی ارتش صهیونیستی به سوی هیأتی از دیپلماتهای خارجی، از جمله یک دیپلمات فرانسوی، در اردوگاه پناهجویان جنین در کرانهی باختری در روز چهارشنبه ۲۱ مه بود. این دیپلماتها، که از سوی فرماندار محلی وابسته به تشکیلات خودگردان فلسطین هدایت میشدند، نمایندگانی از کشورهایی چون فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، آلمان، بریتانیا، کانادا، روسیه، ترکیه، مصر، اردن و مراکش بودند.
یک دیپلمات حاضر در صحنه میگوید: «بدون هیچ هشدار یا تیر هوایی، مستقیماً به ما تیراندازی شد، در حالی که لباسهای رسمی به تن داشتیم و به وضوح قابل شناسایی بودیم. این تیرها نه برای هشدار، بلکه برای ایجاد ترس شلیک شد.» ارتش صهیونیستی مدعی شد که کاروان از مسیر تعیینشده منحرف شده بود و وارد منطقهای ممنوعه شده است؛ توجیهی که با تکذیب شاهدان و محکومیت رسمی فرانسه روبهرو شد.
ژان-نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، این اقدام را «غیرقابل قبول» خواند. وزارت خارجهی فرانسه بلافاصله سفیر رژیم صهیونیستی را احضار کرد؛ اقدامی که دیگر کشورهایی مانند ایتالیا و پرتغال نیز مشابه آن را انجام دادند. این اتفاق تازهترین مورد از زنجیرهای از بحرانهای دیپلماتیک میان دو کشور است که از آغاز جنگ غزه در پاییز ۲۰۲۳ شدت یافتهاند.
از اکتبر سال گذشته، تماسهای تلفنی میان امانوئل مکرون و بنیامین نتانیاهو متوقف شده است. در ۱۳ مه، مکرون طی مصاحبهای تلویزیونی، سیاستهای نظامی رژیم صهیونیستی در غزه را «شرمآور» خواند و ارزیابی آنچه در غزه میگذرد را به «مورخان» واگذار کرد تا دربارهی وقوع نسلکشی قضاوت کنند.
در سال گذشته، فرانسه بارها با احضار سفیر رژیم صهیونیستی اعتراض خود را اعلام کرده است: در اکتبر بهدلیل حملهی اسرائیل به نیروهای حافظ صلح در لبنان، و در نوامبر بهدلیل درگیری میان نیروهای صهیونیست و پلیس فرانسه در صحن کلیسای «پاتر نوستر» در بیتالمقدس، که متعلق به فرانسه است. همچنین، پس از اعلام پشتیبانی فرانسه از دادستان دیوان کیفری بینالمللی برای صدور حکم بازداشت علیه نتانیاهو و یوآو گالانت، تنشها تشدید شد. یکی دیگر از نقاط عطف، اظهارات مکرون در اکتبر بود که خواستار تعلیق ارسال سلاح به اسرائیل برای فشار جهت آتشبس در غزه شد.
آخرین ضربه به روابط دوجانبه زمانی وارد شد که فرانسه، به همراه بریتانیا و کانادا، از عزم خود برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین سخن گفتند. این اقدام از سوی صهیونیستها «خطای تاریخی» توصیف شد. روزنامهی عبری «یدیعوت آحرونوت» گزارش داد که فرانسه آغازگر این بیانیهی سهجانبه بوده و اسرائیل در واکنش، تهدید به تعطیلی کنسولگری فرانسه در بیتالمقدس و اعلام حاکمیت بر کرانهی باختری کرده است.
یک دیپلمات فرانسوی گفته است: «اگر سکوت کنیم، متهم به بیتفاوتی خواهیم شد. اگر حرف بزنیم و تغییری حاصل نشود، متهم به ناتوانی میشویم.»
در همین حال، حادثهای در واشنگتن نیز بر این بحران افزود. دو کارمند سفارت اسرائیل در واشنگتن در شب ۲۱ مه در مقابل موزهی یهود به ضرب گلوله از بین رفتند. عامل این حمله، مردی ۳۰ ساله به نام الیاس رودریگز بود که هنگام بازداشت شعار «آزادی برای فلسطین» سر داده بود. نتانیاهو این حادثه را «قتل نفرتبرانگیز ضدیهودی» خواند و آن را نتیجهی «نفرتپراکنی علیه رژیم صهیونیستی» دانست.
در مجموع، به نظر میرسد روابط میان پاریس و تلآویو وارد مرحلهای بحرانی و بیسابقه شده است؛ مرحلهای که ممکن است تبعات دیپلماتیک، نظامی و حقوقی جدیتری در پی داشته باشد، بهویژه در سایهی فشارهای فزایندهی بینالمللی برای توقف جنگ و نسلکشی در غزه و حمایت روزافزون اروپا از راهحل تشکیل کشور مستقل فلسطین.