دیدار مکرون و عون در میانهی اشغالگری و حملهی اسرائیل به بیروت

در حالی که رئیسجمهور لبنان، ژوزف عون، در اولین دیدار رسمی خود از یک کشور غربی، در الیزه با امانوئل مکرون دیدار داشت، ارتش اسرائیل روز جمعه به ضاحیه، حومهی جنوبی بیروت حمله کرد. این نخستین حمله از زمان توافق آتشبس بین اسرائیل و حزبالله در نوامبر گذشته به پایتخت لبنان بود.
مکرون در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با رئیسجمهور لبنان، این حملات را «غیرقابل قبول» خواند و تأکید کرد که «هیچ گزارشی مبنی بر حملات حزبالله قبل از این بمبارانها دریافت نشده بود». او همچنین اعلام کرد که در ساعات آینده با دونالد ترامپ و در روزهای آتی با بنیامین نتانیاهو، که او را به نقض یکجانبهی آتشبس متهم کرد، گفتوگو خواهد نمود.
امانوئل مکرون همچنین اظهار داشت که این حملات نقض وعدههای اسرائیل است و به نفع حزبالله تمام میشود. اما نتانیاهو در پاسخ، تنها دو ساعت پس از اظهارات مکرون، اعلام کرد که اسرائیل در هر نقطه از لبنان که تهدیدی وجود داشته باشد، حمله خواهد کرد.
در صبح همان روز، چندین راکت به شمال اسرائیل شلیک شد، هرچند منبع دقیق این حملات مشخص نبود. همین حملات بهانهی کافی را به ارتش اسرائیل داد تا حومهی پایتخت لبنان را بمباران کند. ارتش اسرائیل هنوز پنج موقعیت را در جنوب لبنان اشغال کرده و قصد ترک آنها را ندارد. در همین حال، ژوزف عون در پاریس از فرانسه برای حمایت از لبنان تشکر کرد، حمایتی که نشانهی آن سفر امانوئل مکرون به بیروت در ژانویهی امسال بود.
لبنان که همواره بین تهدیدات اسرائیل از جنوب و بحرانهای داخلی و سوریه از شرق قرار دارد، با چالشهای سیاسی پیچیدهای روبهرو است. انتخاب ژوزف عون به عنوان رئیسجمهور و تشکیل دولت اصلاحطلب به ریاست نواف سلام امیدهایی را برای بهبود اوضاع ایجاد کرده است، اما این دولت باید اعتماد جامعهی بینالمللی را جلب کرده و با اشغالگری اسرائیل که یکی از حساسترین مسائل لبنان پس از جنگ اخیر است، مقابله کند.
فرانسه که سابقاً قیمومیت لبنان را برعهده داشته و روابط تاریخی نزدیکی با این کشور دارد، آمادگی خود را برای برگزاری یک کنفرانس بینالمللی جهت بازسازی لبنان اعلام کرده است. ماه اکتبر به عنوان زمان احتمالی این کنفرانس مطرح شده، اما قبل از هرگونه اقدام بیشتری، پاریس دو شرط برای لبنان تعیین کرده است: انعقاد توافق با صندوق بینالمللی پول (IMF) و اجرای اصلاحات ضروری.
با این حال، این دو پرونده همچنان در وضعیت پیچیدهای قرار دارد. اگرچه اخیراً هیأتی از صندوق بینالمللی پول به بیروت سفر کرده است، اما مذاکرات فنی هنوز آغاز نشده است و پیشبینی میشود که این مذاکرات بسیار دشوار باشد. در همین حال، نشانههای اولیه از اصلاحات در لبنان با شک و تردیدهایی از سوی ناظران غربی مواجه شده است.
انتخاب کریم سعید به عنوان رئیس جدید بانک مرکزی لبنان که بهتازگی در جلسهی شورای وزیران و پیش از سفر عون به پاریس انجام شد، مورد انتقاد قرار گرفته است. حتی گفته میشود که او توسط لابی بانکها که مسئولیت بحران مالی سال ۲۰۱۹ لبنان را داشتند، انتخاب شده است. بسیاری از سپردهگذاران لبنانی نگران هستند که اولویتهای کریم سعید جبران خسارات آنان نباشد.
در چنین شرایطی، حمایت جامعهی بینالمللی و بهویژه ایالات متحده، فرانسه و صندوق بینالمللی پول از لبنان قطعی نیست. در واقع، تصویب یا عدم تصویب لایحهی لغو محرمانهبودن امورات ویژهی بانکی در پارلمان لبنان آزمون اصلی خواهد بود.
در همین حال، ژوزف عون در ملاقات با امانوئل مکرون تأکید کرد که تنها دولت لبنان باید حق حمل سلاح را داشته باشد. اما در مصاحبهای با شبکهی فرانس ۲۴، رئیسجمهور لبنان با احتیاط بیشتری سخن گفت و اشاره کرد که تصمیم نهایی دربارهی انحصار حمل سلاح به راهبرد دفاع ملی بستگی دارد. او افزود که تا کنون حزبالله با ارتش لبنان در جنوب این کشور همکاری کرده است و خلع سلاح این گروه در مرزهای سوریه در آیندهی نزدیک عملی نخواهد شد.
در همین راستا، درگیریهای اخیر بین نیروهای لبنانی و شبهنظامیان مسلح سوری نیز نشانهای از پیچیدگی بیشتر اوضاع در مرزهای لبنان است. این مسئله در جریان تماس تلفنی مکرون با احمد الشرع، رئیسجمهور موقت سوریه، نیز مورد بحث قرار گرفت. مکرون با اشاره به امکان سفر الشرع به فرانسه اعلام کرد که این دیدار در صورت فراگیر بودن دولت جدید سوریه قابل تحقق است.
این در حالی است که اخیراً در مناطق ساحلی سوریه نیروهای وفادار به احمد الشرع صدها تن از غیرنظامیان غالباً از اقلیتهای علوی، شیعه و مسیحی سوریه را به طرز وحشیانهای قتل عام کردند. موضوعی که با سکوت فرانسه و غرب مهر تاییدی بر جنایات رژیم جدید سوریه بود.