دادگاه آیندهی رشیده داتی و تأثیر آن بر رقابتهای پاریس
دادگاه آیندهی رشیده داتی تنشهای سیاسی و جناحی را در فرانسه تشدید کرده و رقابتهای شهرداری پاریس را پیچیدهتر کرده است.

بازگرداندن رشیده داتی، وزیر فرهنگ فرانسه، به دادگاه به اتهام فساد و سوءاستفاده از نفوذ، شوک جدیدی به فضای سیاسی فرانسه وارد کرده است. با این حال، آنچه بیش از خود محاکمه توجهات را برانگیخته، واکنش شدید و بیسابقهی داتی به تصمیم قضات و حملات لفظی او به نهاد قضایی است. واکنشی که به باور بسیاری از منتقدان، نشانهای نگرانکننده از «ترامپیسم» در سیاست فرانسه است.
کلمان بون، نمایندهی پیشین پاریس از حزب رنسانس، در واکنش به این حملات گفت: «وقتی کسی مسئول دولتی است، بهویژه وزیر، نباید به قوهی قضائیه حمله کند. ما آمریکا به سبک ترامپ نیستیم، ما جمهوری فرانسهایم». دیگر چهرهها از جمله پییر-ایو بورنازل، نامزد حزب «افقها» برای شهرداری پاریس، نیز موضع مشابهی اتخاذ کردند و از «هیاهوی همیشگی داتی» انتقاد کردند.
درون جناح مکرون، حمایت غیرمنتظرهی رئیسجمهور و وزیر دادگستری از داتی موجب ناراحتی شده است. بسیاری از متحدان سابق مکرون، بهویژه آنهایی که در سال ۲۰۱۷ به امید اخلاقگرایی سیاسی به او پیوسته بودند، اکنون این رفتار را نشانهای از عدول از اصول اولیهی دولت میدانند.
محاکمهی احتمالی داتی، که ممکن است تا پس از انتخابات شهرداریها در مارس ۲۰۲۶ به تعویق بیفتد، تهدیدی جدی برای کمپین او برای جانشینی آن ایدالگو، شهردار فعلی پاریس، محسوب میشود. حتی پیش از این تصمیم قضایی، فضای درون حزب رنسانس نسبت به نامزدی او سرد بود. اکنون نیز چهرههایی مانند کلمان بون خواهان معرفی نامزد مستقل از حزب خود شدهاند.
با این حال، بنژامن حداد، وزیر امور اروپایی و یکی از حامیان داتی، تأکید میکند که داتی «پاریس را در وجود خود دارد» و باید با اتحاد نیروهای راستگرای میانه، رقابت را به سود خود رقم بزند. اما بسیاری نگران آن هستند که در صورت پیروزی داتی در شهرداری، محکومیت احتمالی او چند ماه پس از انتخابات، ضربهای سنگین به اعتبار سیاسی جبههی مکرونیستی وارد کند.
جدا از پروندهی قضایی، داتی اکنون درگیر رقابتهای درونی نیز هست. انتخابات میاندورهای در حوزهی دوم پاریس فرصتی برای اوست، اما حضور میشل بارنیه، نخستوزیر سابق، به عنوان رقیب احتمالی، این رقابت را پیچیده کرده است. بهگفتهی داتی، برخی چهرههای حزب جمهوریخواهان سعی دارند با حمایت از بارنیه، او را بهعنوان «اسب تروا» برای بازگشت به صحنهی سیاسی معرفی کنند.
هرچند رئیس فدراسیون پاریس، انیس اورن، از چنین اتهامی مصون مانده، اما چهرههایی مانند فرانسیس زپینر و ژوفروا بولار مورد ظن هستند. ژان-پییر لوکوک، شهردار منطقهی ششم و از حامیان قدیمی داتی، ابراز امیدواری کرده است که بارنیه بهصورت علنی حمایت خود را از داتی اعلام کند تا شائبهها از بین برود. اما شکاف همچنان پابرجاست، بهویژه که رئیس حزب جمهوریخواهان، برونو روتایو، بهسرعت از بارنیه حمایت کرده است.
پس از حملات لفظی داتی، انجمنهای قضات نیز بهطور بیسابقهای واکنش نشان دادند. لودویک فریا، رئیس اتحادیهی قضات، گفت: «داتی به نهادهای ما، به تفکیک قوا و به دموکراسی لطمه زده است». او افزود که سیاستمداران نباید قضات را بهعنوان دشمنان سیاسی خطاب کنند. رئیس اتحادیهی قضات دیگر نیز هشدار داد که باید «به جایگاه هر نهاد احترام گذاشت».
در این میان، ژان-فرانسوا بونر، دادستان مالی، نیز اظهارات داتی مبنی بر تبرئهی پشتپردهاش را رد کرد و بار دیگر از همکاران خود در دادستانی حمایت کامل به عمل آورد. اما وزیر دادگستری، ژرالد دارمانن، از موضعگیری علیه حملات داتی خودداری کرده است.
با نزدیک شدن انتخابات شهرداریها، پروندهی داتی تبدیل به یک چالش جدی برای ائتلاف راست میانه شده است. در حالی که داتی امیدوار است با اتکا به نفوذ خود در پاریس و پشتیبانی دولت، رقیب جدی آن ایدالگو باشد، سایهی محاکمه بر سر کمپین او سنگینی میکند. این پرونده نهتنها اعتماد عمومی به عدالت را خدشهدار کرده، بلکه نشاندهندهی شکافهای عمیق در جناحهای راستگرای فرانسه است. تنها زمان نشان خواهد داد که آیا داتی خواهد توانست از این بحران سربلند بیرون بیاید یا نه.