داتی در آستانهی محاکمه؛ سایهی سنگین پروندهی مالی بر آیندهی سیاسی وزیر فرهنگ فرانسه
پروندهی قضایی رشیده داتی با اتهامات فساد مالی، آینده سیاسی او را تهدید کرده و معادلات انتخاباتی شهرداری پاریس را پیچیده کرده است.

وزیر فرهنگ فرانسه، رشیده داتی، در حالی درگیر یکی از جنجالیترین پروندههای فساد مالی سالهای اخیر شده که خود را برای انتخابات شهرداری پاریس در سال ۲۰۲۶ آماده میکند. قوه قضاییه فرانسه اعلام کرده است که این سیاستمدار به اتهاماتی از جمله «پولشویی، سوءاستفاده از موقعیت، فساد و نفوذ غیرقانونی» در ماجرای مرتبط با کارلوس غصن، مدیرعامل سابق رنو، به دادگاه کیفری احضار خواهد شد.
اتهامات داتی به زمانی بازمیگردد که او بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ نمایندهی پارلمان اروپا بود. طی این دوره، او ۹۰۰ هزار یورو از شرکت خودروسازی رنو دریافت کرده، اما هیچ سند و مدرکی مبنی بر انجام خدمات مشاورهای از سوی او در دست نیست. به همین دلیل، دستگاه قضایی گمان میبرد که این مبالغ در قبال فعالیتهای لابیگری پرداخت شده است، امری که برای یک نمایندهی پارلمان بهصراحت غیرقانونی است.
رشیده داتی از سال ۲۰۲۱ تحت پیگرد قضایی قرار داشته و تمامی تلاشهای حقوقیاش برای متوقفکردن روند پرونده بینتیجه مانده است. وکلای او بلافاصله پس از اعلام این تصمیم از سوی دادگاه، اعلام کردند که به آن اعتراض خواهند کرد.
تاریخ محاکمه قرار است در ۲۹ سپتامبر تعیین شود، اما پیشبینی میشود جلسهی دادگاه پس از انتخابات شهرداری پاریس در مارس ۲۰۲۶ برگزار شود. با این حال، سنگینی این پرونده بر فضای انتخاباتی غیرقابل انکار است. داتی که اکنون شهردار منطقهی هفتم پاریس است، بهطور رسمی کاندیدای انتخابات شهرداری شده و فعالیتهای انتخاباتی خود را آغاز کرده است.
افزون بر این، او به شرکت در انتخابات میاندورهای مجلس در حوزهی انتخابیهی دوم پاریس نیز علاقهمند است؛ حوزهای شامل مناطق پنجم، ششم و هفتم پاریس. او که در ژانویهی ۲۰۲۴ به عنوان وزیر فرهنگ در دولت گابریل آتال منصوب شد، همچنان در کابینههای بعدی از جمله کابینههای بارنیه و بایرو نیز باقی ماند و بهعنوان یکی از مهرههای تأثیرگذار راستگرای نزدیک به مکرون شناخته میشود. بهرغم جنجالها، دفتر ریاست جمهوری اعلام کرده که داتی به کار خود در دولت ادامه میدهد.
پس از باطلشدن انتخاب ژان لوسوک، دستیار سابق داتی که با حمایت حزب رنسانس در انتخابات شرکت کرده بود، اکنون احتمال آن میرود که داتی در انتخابات آینده در برابر میشل بارنیه، نخستوزیر سابق فرانسه، قرار گیرد. بارنیه از حمایت رسمی حزب جمهوریخواهان برخوردار است و بسیاری معتقدند که فراخواندن داتی به دادگاه، مسیر را برای بارنیه هموارتر خواهد کرد. یکی از نزدیکان بارنیه در این خصوص گفته: «این خبر کار او را بسیار سادهتر میکند.»
رشیده داتی سالها به عنوان چهرهای قدرتمند و ضدحاشیه در سیاست فرانسه مطرح بود، اما اخیراً پروندههای مالی یکی پس از دیگری در حال ضربهزدن به اعتبار او هستند. در ژوئن گذشته، رسانههای «نوول اوبس» و برنامهی «تحقیق تکمیلی» از دریافت ۲۹۹ هزار یورو از شرکت GDF Suez توسط داتی پرده برداشتند؛ مبلغی که منشأ آن در پارلمان اروپا اعلام نشده بود. داتی این اتهامات را «افترا» خواند و آنها را رد کرد.
همچنین، روزنامهی لیبراسیون گزارش داد که او ۴۲۰ هزار یورو جواهرات گرانبها را نیز در اظهارنامهی داراییهای خود قید نکرده است. با این حال، داتی در واکنش گفت که «نیازی به اصلاح در اظهارنامه نیست.»
مجموعهی این بحرانها حزب رنسانس، حزب حامی امانوئل مکرون و نخستوزیر بایرو، را در موقعیتی دشوار قرار داده است. در حالی که این حزب برای شهرداری پاریس تمایل به حمایت از داتی دارد، اما ادامهی روند قضایی او این تصمیم را با تردید مواجه کرده است. حزب تاکنون از اظهارنظر رسمی دربارهی این پرونده خودداری کرده، اما فشار داخلی رو به افزایش است.