حمله به زندانها: نبرد پنهان مافیای مواد مخدر با دولت فرانسه
افزایش حملات خشونتبار به زندانها، واکنشی از سوی مافیای مواد مخدر به سیاستهای سختگیرانهی امنیتی فرانسه قلمداد میشود.

در روزهای اخیر موجی بیسابقه از خشونت علیه نهادهای زندانبانی فرانسه شکل گرفته است؛ از شلیک با سلاح جنگی به درِ زندان تولون تا به آتش کشیدن خودروهای کارمندان زندان در شهرهای مختلف. تنها در فاصلهی سه روز، نه زندان هدف حمله قرار گرفتند؛ حملاتی که دولت آن را واکنشی از سوی باندهای مواد مخدر به سیاستهای جدید امنیتی و ساخت زندانهای فوقامنیتی میداند.
ژرالد دارمانن، وزیر کشور فرانسه، ضمن حضور در زندان تولون، این اقدامات را واکنشی مستقیم به قانون جدید مبارزه با مواد مخدر و طرح ساخت دو زندان با بالاترین سطح امنیتی دانست. به گفتهی او، «فرانسه عقبنشینی نخواهد کرد» و این اقدامات «نشان میدهد که برای اولین بار مافیای سازمانیافته دچار اضطراب شده است».
اما دامنهی این درگیری به کجا میرسد؟ طی این حملات، از شلیک کلاشنیکف گرفته تا آتشزدن خودروها و تهدید مستقیم پرسنل زندان، نشانههایی از الگوهای رفتاری مافیاهای آمریکای جنوبی به چشم میخورد؛ حتی در یکی از حملات، فرد مهاجم پس از آتشزدن خودروها، از صحنه فیلمبرداری کرده و آن را به صورت رمزگذاریشده برای «رئیس» ارسال کرده است.
از سوی دیگر، بر روی برخی خودروهای سوخته عبارت «DDPF» (حق زندانیان فرانسوی) نوشته شده بود. این عبارت، که به کانالی در تلگرام نیز پیوند دارد، نگرانیها را افزایش داده است و پروندهی این حملات به بخش ضدتروریسم پلیس ملی و سازمان اطلاعات داخلی فرانسه (DGSI) واگذار شده است.
پیشزمینهی این تنشها به افتتاح قریبالوقوع دو بخش فوقامنیتی جدید در زندانهای «واندن-لو-وییِی» و «کُنده-سور-سارت» بازمیگردد که تا پاییز ۲۰۲۵ راهاندازی خواهند شد. این بخشها به طور خاص برای نگهداری رهبران مافیای مواد مخدر طراحی شده است. طبق گزارشها، بسیاری از چهرههای شاخص تبهکار، از جمله کارتلهای معروف، از قرار گرفتن در این فهرست خشمگیناند.
یکی از نگرانیهای اصلی این زندانیان، محدود شدن تماسهای تلفنی و ملاقاتهای حضوری است که به صورت کاملاً کنترلشده و از پشت شیشههای محافظ صورت خواهد گرفت. برخی از آنها از هماکنون وکلای خود را برای اعتراض قانونی بسیج کردهاند. دیگرانی نیز تهدید به اعتصاب غذا کردهاند؛ اقدامی که پیشتر توسط رضوان فاید، چهرهی جنجالی تبهکار، در زندان وندن-لو-ویه صورت گرفته بود.
همچنین برخی از رهبران باندهای قاچاق با اشاره به قدرت شبکههایشان هشدار دادهاند که «انتقال پیام» و حتی «برنامهریزی عملیات» را در چنین شرایطی نیز ممکن خواهند کرد. تحلیلگران امور زندانها میگویند با وجود فشارها، امکان ایجاد ساختارهای جدید و پیچیده برای دور زدن این محدودیتها وجود دارد؛ حتی ائتلافهایی جدید میان گروههای مافیایی قابل تصور است.
در این میان، منابع آگاه هشدار میدهند که برخی از افراد فهرست ۱۰۰ نفرهی تحت تعقیب مبارزه با مواد مخدر، هیچ چیز برای از دست دادن ندارند و ممکن است به اقداماتی تهاجمی علیه نهادهای امنیتی روی بیاورند. تهدید به انفجار یا حمله به زندانهای فوقامنیتی برای جلوگیری از بهرهبرداری آنها نیز در میان این سناریوها مطرح شده است.
دولت فرانسه در برابر این چالش بیسابقه، خود را آمادهی رویارویی مستقیم با مافیای مواد مخدر کرده است. آیا فرانسه خواهد توانست در برابر موج خشونتهای سازمانیافته تاب آورد؟ یا همانگونه که منتقدان هشدار میدهند، فشار این گروههای پنهان، ساختار زندانبانی فرانسه را به لرزه خواهد انداخت؟