جدال در میانه: تقابل فلیپ و آتال بر سر جانشینی مکرون
رقابت پنهان میان ادوار فیلیپ و گابریل آتال برای رهبری جریان میانه‌رو، آینده‌ی سیاسی فرانسه را شکل خواهد داد.
در حالی که فرانسه به آرامی به سوی انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۷ پیش می‌رود، دو چهره‌ی برجسته از جناح میانه‌رو ـ ادوار فیلیپ، شهردار کنونی لو آور و نخست‌وزیر سابق، و گابریل آتال، نخست‌وزیر سابق دیگر و رئیس حزب رنسانس ـ در رقابتی پنهان و تدریجی برای جانشینی امانوئل مکرون صف‌آرایی کرده‌اند. هر دو بدون وارد شدن به درگیری علنی، در حال ترسیم مسیر سیاسی خود هستند، با این هدف که یکی از آن‌ها به عنوان نامزد واحد جناح مرکزی ظاهر شود.
در دیداری دوستانه اما معنادار در یک رستوران آسیایی پاریسی در ۱۹ فوریه، آتال از فیلیپ برای شرکت در گردهمایی حزب رنسانس دعوت کرد؛ رویدادی که به وضوح اولین گام رسمی آتال برای ورود به کارزار ۲۰۲۷ محسوب می‌شود. در حالی که فیلیپ هنوز نامزدی خود را علناً اعلام نکرده، ولی اقدامات سازمانی و سخنرانی‌های استراتژیک او حاکی از آمادگی کامل برای ورود به رقابت است.
هر دو شخصیت در سال‌های اخیر نزد افکار عمومی محبوبیت یافته‌اند و به‌نوعی نماد ثبات، تجربه و اعتدال در فضای سیاست فرانسه تبدیل شده‌اند. با این حال، اختلافاتی میان آن‌ها به‌ویژه در مواضع هویتی، راهبرد نسبت به جناح راست افراطی و همچنین شیوه‌های رفتاری‌شان با رئیس‌جمهور سابق دیده می‌شود. فیلیپ به عنوان یک سیاستمدار راست‌گرای معتدل خود را معرفی می‌کند، در حالی که آتال، با تکیه بر سابقه سوسیالیستی‌اش، سعی در حفظ توازن میان گرایش‌های چپ و راست دارد و از «فراتر رفتن از جناح‌بندی‌های سنتی» سخن می‌گوید.
برخلاف آتال که در مقام جانشین بلافصل مکرون قرار دارد و باید تعادلی حساس میان وفاداری و تمایز از رئیس‌جمهور برقرار کند، فیلیپ بدون واهمه از انتقاد مستقیم از تصمیمات مکرون ـ از جمله انحلال مجلس ملی و برکناری زودهنگام الیزابت بورن ـ خود را از او فاصله داده است. او به وضوح مخالفت خود را با روش‌های شخصی رئیس‌جمهور بیان می‌کند، در حالی که آتال همچنان سعی می‌کند با بیانی نرم‌تر، خطوط متمایز خود را ترسیم کند.
موضوع چگونگی مقابله با حزب اجتماع ملی (RN) یکی دیگر از نقاط افتراق این دو رقیب است. آتال با لحنی تند و قاطع به مارین لوپن حمله کرده و خواهان جبهه‌ای جمهوری‌خواه برای مقابله با راست افراطی است، حتی اگر این به معنای همکاری موقت با جناح چپ رادیکال باشد. در مقابل، فیلیپ به استراتژی میانه‌تری تکیه دارد و هشدار می‌دهد که اتخاذ چنین مواضعی می‌تواند رای‌دهندگان راست میانه را از خود براند.
در کاخ الیزه، گرچه هیچ‌کدام از این دو چهره مورد حمایت آشکار مکرون قرار ندارند، اما نگاه‌ها با دقت روند تحولات را دنبال می‌کند. رئیس‌جمهور کنونی که تجربه‌ی تلخ سایه‌افکنی این دو نخست‌وزیر پیشین را به یاد دارد، تمایلی به تعیین جانشینی رسمی ندارد. به باور برخی از نزدیکان او، در نبود یک «دلفین»، «کوسه‌ها» به میدان خواهند آمد.
در میان یاران قدیمی مکرون نیز تمایل چندانی به تایید این دو گزینه دیده نمی‌شود. گروهی از چهره‌های اولیه‌ی ماکرونیسم که گرایش‌هایی بیشتر به چپ دارند، به‌ویژه نسبت به خط مشی‌های ادوار فیلیپ بدبین هستند و از رشد نفوذ آتال نیز نگرانند. دیداری در هتل دو لاسه میان چند تن از وزرای سابق و مشاوران ارشد، بیانگر این دل‌مشغولی‌ها بود.
از سوی دیگر، برخی تحلیلگران معتقدند که شکاف در جناح میانه اجتناب‌ناپذیر است، به‌ویژه در صورت محروم شدن مارین لوپن از حضور در انتخابات. افراد مختلفی مانند فیلیپ، آتال، فرانسوا بایرو و حتی برونو روتایو امکانات مالی و سازمانی کافی برای ورود مستقل به رقابت را دارند. این در حالی است که پیام رسمی جناح مرکزی همچنان «کلید موفقیت در همبستگی است» باقی مانده است.
هرچند ایده‌ی برگزاری یک انتخابات مقدماتی میان چهره‌های میانه مطرح شده، اما هم فیلیپ و هم آتال آن را رد کرده‌اند. فیلیپ اطمینان دارد که جایگاه برترش در نظرسنجی‌ها در نهایت بر همگان آشکار خواهد شد، و حامیانش هشدار می‌دهند که تفرقه در اردوگاه میانه به معنای واگذاری قدرت به راست افراطی خواهد بود. در سوی دیگر، نزدیکان آتال تاکید دارند که اگر بحث بر سر برگزاری مقدماتی است، پس رقابت جدی و واقعی در جریان است.
این رقابت آرام و بی‌سروصدا، به تدریج در حال تبدیل شدن به یک نبرد تعیین‌کننده است. در حالی که جناح‌های دیگر همچنان به دنبال نامزدهای مناسب خود می‌گردند، بازی قدرت در میان فیلیپ و آتال، آینده‌ی اردوگاه میانه و شاید سرنوشت انتخابات ۲۰۲۷ را رقم خواهد زد.
