بودجه جنگ یا سرمایه‌گذاری بر صلح؟ مکرون نقشه جدید دفاع فرانسه را در عصر بحران‌های جهانی ترسیم می‌کند
سخنرانی مکرون در هتل بریِن، بازتاب هشیاری عمیق فرانسه نسبت به بازگشت رقابت قدرت‌های بزرگ بود. او با برجسته‌کردن تهدید روسیه، بی‌ثباتی خاورمیانه و رقابت فضاپایه، اعلام کرد فرانسه باید ستون امنیت اروپا و بازیگری مستقل در موازنه جهانی باشد.
مکرون سخنرانی خود را با این هشدار آغاز کرد: «شاید از ۱۹۴۵ هرگز آزادی این‌چنین در خطر نبوده باشد.»
اشاره او به سه کانون تهدید جهانی بود: روسیه که با جنگ اوکراین، «تابوی جنگ در اروپا» را شکسته و امنیت مرزهای اتحادیه اروپا را بی‌سابقه تهدید کرده. چین که نفوذ اقتصادی-نظامی خود را تا مدیترانه و آفریقا گسترش داده و رقابت فضایی را به نقطه عطف تازه‌ای رسانده.تروریسم و افراط‌گرایی که از ساحل آفریقا تا خاورمیانه (از جمله بحران غزه) تهدیدی دائمی برای منافع فرانسه است.
رئیس‌جمهور فرانسه با هشدار درباره «تهدید تاریخی آزادی» از دو برابر شدن بودجه دفاعی، توسعه توانمندی‌های فضایی و تقویت بازدارندگی هسته‌ای پرده برداشت. این رویکرد جدید، در سایه جنگ اوکراین، تنش‌های خاورمیانه و رقابت قدرت‌های بزرگ، تلاشی برای بازتعریف نقش فرانسه در معماری امنیت اروپا و حفظ نفوذ جهانی است.
و برابر شدن بودجه دفاعی از ۳۲ میلیارد یورو (۲۰۱۷) به ۶۴ میلیارد یورو (۲۰۲۷)، در فضایی انجام می‌شود که بدهی عمومی فرانسه به حدود ۱۱۰٪ تولید ناخالص داخلی رسیده است.مکرون در سخنرانی خود به مناسبت 14 ژوئیه تاکید کرد این هزینه‌ها «نباید با وام تأمین شوند»، بلکه باید از طریق اصلاح بودجه، صرفه‌جویی در هزینه‌های دیگر و مشارکت صنایع نظامی تأمین شود.
این سرمایه‌گذاری کلان، فرصت مهمی برای صنایع تسلیحاتی فرانسه (داسو، تالس، ایرباس دیفنس) ایجاد می‌کند و هزاران شغل فنی در صنایع نظامی و فناوری‌های نوین به همراه دارد. اما در عین حال با توجه به نرخ بالای تورم و کسری بودجه، فشار مضاعفی بر نظام مالیاتی و سیاست‌های رفاهی کشور وارد خواهد شد.
به نظر می رسد جنگ اوکراین موجب بیدارباش راهبردی در اروپا شده است. مکرون این بحران را شواهدی بر «بازگشت جنگ تمام‌عیار در قاره اروپا» دانست و وعده داد فرانسه در پشتیبانی از اوکراین نقش پیشرو داشته باشد.
بحران غزه، با پیامدهای انسانی و امنیتی عظیم، فضای افکار عمومی فرانسه را تحت‌تأثیر قرار داده و فشار سیاسی بر دولت برای موضع‌گیری متوازن افزایش یافته است. فرانسه، در عین تأکید بر حق اسرائیل برای دفاع، خواستار کاهش خشونت علیه غیرنظامیان فلسطینی است. این سیاست چندوجهی بر روابط با متحدان عرب و اروپا هم سایه افکنده است. پاریس می‌کوشد همزمان از صلح عادلانه برای فلسطین و امنیت منطقه‌ای دفاع کند.
این سیاست «دوجانبه» بخشی از راهبرد کلان فرانسه است: حفظ اعتبار سنتی خود به‌عنوان میانجی و تضمین دسترسی به منابع و بازارهای منطقه.
افزایش هزینه‌های نظامی و تقویت بازدارندگی هسته‌ای، همسو با راهبرد ناتو و پروژه «خودکفایی امنیتی اروپا» است. با این حال، مکرون تصریح کرد فرانسه باید ظرفیت مستقل خود را در کنار تعهدات ناتو حفظ کند.
سخنرانی مکرون، نقطه عطفی در بازتعریف نقش فرانسه به‌عنوان یک قدرت اروپایی-جهانی بود. او سعی دارد این پیام را منتقل کند که در دنیای پرتنش، بازدارندگی و قدرت نظامی پیش‌شرط صلح و استقلال ملی است. با این حال، همبستگی اروپایی، توان اقتصادی محدود و چالش افکار عمومی، سه عامل تعیین‌کننده در موفقیت این راهبرد خواهند بود.
سخنرانی مکرون نه‌فقط یک برنامه نظامی بلکه بیانیه‌ای ژئوپلتیکی بود: فرانسه دیگر نمی‌خواهد تنها یک قدرت منطقه‌ای باشد. در دورانی که نظم بین‌المللی زیر فشار جنگ، رقابت فضا و احیای ملی‌گرایی قرار گرفته، پاریس می‌خواهد نقشی فعال، مستقل و تعیین‌کننده داشته باشد.
