انتخابات میاندورهای؛ آزمونی سرنوشتساز برای اتحاد چپ فرانسه

سه حوزهی انتخاباتی در فرانسه بهزودی شاهد انتخابات میاندورهای خواهد بود؛ انتخاباتی که میتواند به مثابه آزمونی حیاتی برای دوام و کارآمدی اتحاد نیروهای چپ موسوم به «جبههی نوین مردمی» (NFP) تلقی شوند. نتایج این انتخابات نه تنها سرنوشت نمایندگی در این سه حوزه را مشخص خواهد کرد، بلکه بر آیندهی سیاسی جبههی چپ نیز تأثیری تعیینکننده خواهد داشت.
در انتخابات سال ۲۰۲۴، نامزدهای جبههی نوین مردمی در هر سه حوزهی مورد نظر ــ حوزهی اول منطقهی «تارن-ا-گارون»، حوزهی دوم پاریس و حوزهی پنجم فرانسویان مقیم خارج ــ توانستند به دور دوم راه یابند، اما در نهایت شکست خوردند. درصد آرای آنان به ترتیب ۴۸٫۷۵، ۴۳٫۵۰ و ۳۸٫۵۳ درصد بود. پس از ابطال نتایج و اعلام عدم صلاحیت سه نمایندهی پیشین این حوزهها از سوی شورای قانون اساسی، اکنون فرصتی تازه برای چپ فراهم شده است تا شانس خود را دوباره بیازماید.
در جنوب غربی فرانسه، احتمال بازگشت «والری رابو»، نمایندهی باسابقهی حزب سوسیالیست، به صحنهی سیاسی مطرح شده است. او در سه دورهی پیشین پیروز انتخابات شده بود، اما در سال ۲۰۲۴ با اختلافی اندک، قربانی موج حمایت از اتحاد راست افراطی (RN-UDR) شد و کرسی خود را از دست داد.
در حوزهی دوم پاریس که مناطق پنجم، ششم و هفتم پایتخت را دربرمیگیرد، از گذشته در اختیار نیروهای میانهرو و راست بوده است. اما اکنون اعلام آمادگی چهرههایی چون میشل بارنیه، راشیدا داتی و کلر شاپاز برای کاندیداتوری، فضایی پرازدحام و رقابتی پدید آورده است که میتواند فرصتی غیرمنتظره برای چپ بهوجود آورد. در حالی که «مارین روسه»، نامزد حزب سوسیالیست در انتخابات پیشین، اخیراً به عنوان رئیس سازمان پیشاهنگی فرانسه منصوب شده و از نظر زمانی در مضیقه است، سوسیالیستها به دنبال چهرهای تازه هستند که بتواند در برابر رقبای سرشناس جناح راست قد علم کند.
در حوزهی پنجم فرانسویان مقیم خارج، حزب «فرانسهی تسلیمناپذیر» (LFI) خواستار وحدت همهی نیروهای چپ شده و اعلام کرده است که باید نامزدی از درون این حزب مورد حمایت دیگر احزاب قرار گیرد. در سال ۲۰۲۴ نیز طبق توافق جبههي چپ، همین حزب مسئول معرفی نامزد واحد بود. حال بار دیگر حزب فرانسهی تسلیمناپذیر از دیگر احزاب امضاکنندهی توافق ژوئن ۲۰۲۴ خواسته است به تعهدات خود در برابر رایدهندگان پایبند بماند. این حزب تصریح کرده است که در دو حوزهی دیگر تنها در صورتی نامزد معرفی خواهد کرد که مشاهده کند توافقات پیشین در حوزهی پنجم رعایت شده و نامزدها متعهد به برنامهی «گسست» جبههی نوین مردمی و مخالفت با دولت فرانسوا بایرو باشند.
فردای انتشار این بیانیه، حزب سبزهای فرانسه نیز در بیانیهای خواستار «بازگشت به روح اولیهی اتحاد چپ» شد. آنان با تأکید بر وفاداری به توافق سال گذشته، اعلام کردند که از نامزدهای سوسیالیست یا فرانسهی تسلیمناپذیر که با توافق مشترک معرفی شوند، حمایت خواهند کرد.
با این حال، موضع حزب سوسیالیست همچنان نامشخص است. بخش بزرگی از جناح منتقد اولیویه فور، دبیر اول حزب، بهکلی با ادامهی همکاری با حزب فرانسهی تسلیمناپذیر مخالف است و اتحاد جبههی نوین را پایانیافته میداند. اما خود فور موضعی میانهرو اتخاذ کرده و خواهان حفظ امکان حمایت گستردهی نیروهای چپ از برخی نامزدهاست.
حزب سوسیالیست در موقعیتی دشوار قرار دارد: از یکسو، دو حوزهی انتخاباتی از سه حوزهی در پیشرو، طبق توافق پیشین، سهم این حزب است و زیر سؤال بردن این توافق در شرایط فعلی ممکن است به ضرر حزب تمام شود. از سوی دیگر، برخی چهرههای درون حزب خواهان سهمخواهی بیشتر هستند. «پیر ژووه»، دبیرکل حزب، روز چهارشنبه در گفتوگو با رادیو سود فرانسه اعلام کرد که «احتمال زیادی» وجود دارد که حزب در حوزهی پنجم (سهمیهی حزب فرانسهی تسلیمناپذیر) نیز نامزد معرفی کند. او همچنین گفت که در صورت انحلال مجلس، حزب سوسیالیست آماده است در تمامی حوزههای انتخاباتی فرانسه نامزد معرفی کند.
این تنشها و چالشهای درونجبههای نشان میدهد که سرنوشت اتحاد چپ در فرانسه، همچون دیگر جبهههای سیاسی اروپا، شکننده و وابسته به آزمونهای میدانی است. انتخابات پیشرو میتواند یا نقطهی آغاز نوزایی سیاسی چپ باشد، یا سنگ قبری بر روی پروژهای که زمانی امیدواری بسیاری را برانگیخته بود.