اختلافات بنیادین در آستانه‌ی پنجاه‌سالگی روابط چین و اتحادیه‌ی اروپا
اختلافات تجاری، ژئوپولیتیک و تکنولوژیک مانع نزدیکی چین و اتحادیه‌ی اروپا در آستانه‌ی نشست پنجاهمین سال روابط دیپلماتیک در نظر گرفته می‌شود.
در حالی که قرار است در ۲۴ ژوئیه پنجاهمین سالگرد روابط دیپلماتیک میان چین و اتحادیه‌ی اروپا طی نشستی رسمی گرامی داشته شود، تنش‌ها و اختلافات عمیق میان دو طرف سایه‌ی سنگینی بر این مناسبت انداخته است. دیدار اخیر وانگ یی، وزیر امور خارجه‌ی چین، از اروپا (۳۰ ژوئن تا ۵ ژوئیه) اگرچه با هدف کاهش تنش‌ها و آماده‌سازی برای این نشست صورت گرفت، اما نه‌تنها به همگرایی منجر نشد، بلکه برخی اختلافات را عیان‌تر ساخت.
چین طی هفته‌های گذشته چند گام دیپلماتیک در ظاهر آشتی‌جویانه برداشت. از جمله، در ۴ ژوئیه تصمیم گرفت در اعمال تعرفه بر نوشیدنی‌های الکلی اروپایی استثنائاتی قائل شود که عملاً بخشی از صادرکنندگان فرانسوی را در امان نگاه می‌دارد. همچنین در ماه آوریل، تحریم‌های سال ۲۰۲۱ علیه پنج نماینده‌ی پارلمان اروپا که به حمایت از اویغورها پرداخته بودند، برداشته شد. با این حال، این اقدامات نتوانست بر اختلافات ساختاری سایه بیفکند.
یکی از محورهای اصلی تنش، موضوع حمایت پنهانی چین از روسیه در جنگ اوکراین است. در جریان دیدار وانگ یی با کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه‌ی اروپا، وانگ با صراحت بی‌سابقه‌ای اعلام کرد که چین نمی‌تواند بپذیرد روسیه در جنگ اوکراین شکست بخورد، چرا که در این صورت ایالات متحده می‌تواند توجه کامل خود را به مهار چین در آسیا معطوف کند. این موضع‌گیری باعث نگرانی شدید مقامات بروکسل شده است.
همزمان، اروپا شواهدی مبنی بر استفاده‌ی گسترده‌ی صنایع نظامی روسیه از زنجیره‌های تأمین چینی ارائه داده، اما چین همچنان هرگونه کمک به روسیه را انکار می‌کند. در حوزه‌ی فناوری، اختلافات حول «زمین‌های نادر» که در ساخت آهن‌رباهای خاص مورد استفاده در صنایع خودروسازی کاربرد دارد، تشدید شده است. چین به تلافی افزایش تعرفه‌ها از سوی آمریکا، صادرات این فلزات استراتژیک را محدود کرده و این اقدام باعث توقف موقت تولید در برخی کارخانه‌ها در اروپا، ژاپن و آمریکا شده است.
علاوه بر این، چین متهم است که با یارانه‌های دولتی، بازارهای جهانی را با مازاد تولید خودروهای برقی و پنل‌های خورشیدی اشباع کرده است. اورزولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، در نشست سران گروه ۷ در کانادا، چین را به «اعمال فشار اقتصادی» از طریق این مازاد تولید متهم کرد. اما پکن ضمن رد اتهام، این انتقادات را ریاکارانه می‌داند، چرا که غرب نیز با بسته‌هایی مانند «قانون کاهش تورم» آمریکا یا طرح‌های سبز در اروپا، یارانه‌های مشابهی ارائه داده است.
از منظر چین، غرب با رها کردن صنایعی چون باتری و فلزات نادر، اکنون از مزیت رقابتی چین نگران شده است، در حالی که خود مسئول این وضعیت است. به گفته‌ی کارشناسان، پکن پیامی صریح برای اروپا دارد: «حالا که به منابع ما نیاز دارید، چرا از محصولات ما گریزانید؟»
برگزاری نشست پنجاهمین سالگرد روابط نیز به خودی خود چالشی بوده است. در حالی که می‌بایست این نشست در بروکسل برگزار شود، چین اعلام کرد شی جین پینگ قصد سفر به اروپا را ندارد، حال آنکه بارها به مسکو سفر کرده است. به همین دلیل، رئیس شورای اروپا، آنتونیو کوستا، و رئیس کمیسیون، اورزولا فون در لاین، تصمیم گرفتند به چین سفر کنند. با این حال، چین زمان نشست را از دو روز به یک روز کاهش داده و دیدار دوم در شهر هفی چین لغو شده است.
به‌رغم این همه، ممکن است دو طرف بتوانند در موضوع بحران اقلیمی به توافقی دست یابند. این تنها حوزه‌ای است که چین و اروپا در آن اشتراک نظر دارند و چین تلاش دارد از آن برای جدا کردن موضع اروپا از آمریکا، به‌ویژه در دوران بازگشت احتمالی ترامپ، استفاده کند. با این حال، دیپلمات‌های اروپایی هشدار می‌دهند که چین تمایل دارد فقط درباره‌ی موضوعات مورد توافق گفت‌وگو کند و از مسائل تجاری و ژئوپولیتیک چالش‌برانگیز طفره رود؛ رویکردی که به گفته‌ی آن‌ها، غیرقابل قبول است.
